– Sunnfast, ei rasering av natur og miljø

Den siste rapporten om Sunnfast, frå Multiconsult, viser at dette samferdsleprosjektet vil  medføra svært store inngrep i natur og miljø, både på land og sjø.

Prosjektet, som skal knyta Kvinnherad og Tysnes saman, er samansett av ny veg frå Opsanger til Bjellandsneset, flytebru over Hardangerfjorden mellom Bjellandsneset og Brandvikneset eventuelt Haukanes på Huglo, ny veg på Huglo fram til Laukhammarsundet, bru over sundet til Skorpo, ny veg over Skorpo, bru over Skjeleviksundet og veg på Tysnes fram til tilknyting til nye E39/Hordfast.

Vegen frå rundkøyringa i Podlen og ut i Bjellandsneset skal gå i dagen, med unntak av ein 250 meter lang tunnel under Varhaugen på Bjelland. Dette medfører at vegen vil leggja beslag på store areal med produktiv skog, og også dyrka mark og beite, og såleis føra til vesentlege ulemper for jordbruk/skogbruk. Dette blir ikkje nemnt med eit ord i rapporten.

Vegtrasé i dagen vil fleire stader føra til store inngrep i naturen, t.d. i området Grøndal/Troåsen/Vågsdalen. I eit terreng med  bratte åsar og djupe dalar må traséen leggjast i skjeringar og høge fyllingar, og vil såleis visa svært godt igjen. Vegtraséen kjem ubehageleg nært inn på fleire bustadhus, på Opsåsen er veglina trekt tvers gjennom bustadhuset.

Eit anna stort inngrep gjeld Bjellandstjødno, der vegen er planlagt tvers gjennom tjødno, som ligg som ein fredeleg oase midt i eit økosystem av myr og våtmark. Om sommaren pyntar vassliljer opp vatnet, som i kalde vinterdagar også er skeisearena for sundefolk. Ingen veit kva sjeldan flora og fauna som finst her, fordi det aldri er undersøkt. I følgje planen skal den idylliske tjødno fyllast opp med stein.  Rett nok står det i rapporten at ein bør vurdera å leggja vegen utanom, men miljøet og økosystemet vil bli sterkt skadelidande, uansett.

På deler av strekninga, særleg i Troåsen og i Våge, vil vegen koma i konflikt med mange kulturminne, t.d. gamle og fine steingardar. Multiconsult har lagt veglina slik at ein heilt klart også kjem i konflikt med den ca. 3000 år gamle gravrøysa på Bjellandsneset. Det er vel heller tvilsamt om dei antikvariske styresmaktene kan godta eit slikt traséval.

 

Omfattande ingrep 

Heile dette området er mykje nytta som turområde. Turstiar Sunde har i årevis lagt ned eit omfattande arbeid for å opparbeida gode turstiar og friområde. Både kvardag og helg er det svært mange som tar turen ut i skogen for å mosjonera eller berre slappa av, t.d. ved den populære utfartsstaden Krabbahopen. Den planlagde vegen vil effektivt skjera over så og seia samtlege turstiar, og Sundsmarka, Vågsmarka og Bjellandsneset vil for alltid bli øydelagt som tur- og rekreasjonsområde.

Det skal byggjast flytebru over Hardangerfjorden og ved land på Bjellandsneset skal det koma ei høgbru der opp til 45 meter høge båtar kan passera. I samband med høgbrua skal det støypast eit 215 meter høgt brutårn på det gode fiskeskjeret Rugsekken. Der brua kjem i land på Huglo er eit av alternativa å leggja vegen på fylling i strandsona fram til Laukhammarsundet.

Dei største båtane kan ikkje passera under brua, så store båtar som skal inn eller ut av fjorden må gå på vestsida av Huglo og gjennom Laukhammarsundet. Men der er det ureint farvatn, og i følgje Multiconsult så må ein sprengja vekk skjer vest i Laukhammarsundet og Kubbholm og Flatøy ved utløpet aust i sundet. Også ein mindre holme ved Åskesholmen skal sprengjast vekk.

Både fylkesmannen i tidlegare Hordaland og Miljødirektoratet har rådd til at dette fjordstykket får status som marint verneområde, på grunn av verdfullt liv under overflata, særleg då sjeldne korallrev. Rapporten tar ikkje opp kva konsekvensar ei slik omfattande undersjøisk sprenging vil få for korallane og livet i sjøen elles.

Inngrepa er omfattande, vil vera synlege på lang avstand i ytre Hardangerfjord og for alltid endra det unike fjordlandskapet vårt. I tillegg kjem støyen frå dei i gjennomsnitt rundt 3700 bilane som konsulentane trur vil køyra over bruene kvar dag. Og båttrafikken, som i dag spreier seg ut over heile den breie fjorden, skal førast gjennom i smal sluse inne ved bjellandslandet, og skapa bølger og støy til sjenanse for dei som framleis ferdast i området, på land eller sjø.

Den siste tida har det vakse fram eit folkeopprør mot vindmøller i fjellheimen. Dei fleste vil gjerne ha meir rein energi, men er likevel ikkje villige til å ofra urørt natur i fjellet.

Til samanlikning vil nok kvinnheringane gjerne ha gode kommunikasjonar til omverda, men prisen kan bli for høg i form av øydelagt natur. Og naturen ved fjorden er vel like mykje verdt som den i fjellet?

Eg trur det er dårleg strategi i 2020 å planleggja vekst og utvikling på rasering av naturen. Denne konsulentrapporten har kosta Kvinnherad ein halv million kroner. Det er nok no, legg bort desse planane ein gong for alle.

Sunnfast, slik det no blir presentert, vil me ikkje ha!

 

Av Ivar Vaage