Oppdrag Bondhusdalen
Det var ein nydeleg fin haustmorgon då 9.trinn ved Rosendal ungdomsskule fauk oppover Bondhusdalen for årets innovasjonscamp.
Ja, Så fort fauk dei av garde at bladfyken hadde problem med å halda tritt.
– Litt av ein fart på dei i dag, seier rådgjevar for reiseliv Margit Lund-Mikkelson. Ilag med naturvegleiar for besøkssenter Folgefonna Nasjonalpark Sara Nonås Langhelle, har ho invitert til innovasjonscamp for 9.ende-klassingane.
Besøksstrategi
Margit held farten til bladfyken, og vi tutlar oss vidare medan ho fortel om grunnlaget for årets innovasjonscamp. Målet er mellom anna at elevane skal kunna medverka i arbeidet med ein besøksstrategi for Bondhusdalen.
– Ungt entreprenørskap har tidlegare arrangert innovasjonscamp, men dei har gitt seg på det. Difor ville vi ha det som eit prøveprosjekt i år. Dersom det går greitt, vil vi fortsetja med det, seier ho.
I fjor fekk Bondhusdalen, ilag med Trolltunga, Dronningstien og 13 andre norske turstiar utdelt til saman 10 millionar kroner frå tilskotsordninga Nasjonale turiststiar. 550 000 gjekk til Bondhusdalen. Felles for dei 16 turstiane som fekk tilskot var at dei alle hadde eit høgt tal besøkjande som var utanlandske turistar.
– Det er på bestilling frå Miljødirektoratet at vi utviklar denne besøksstrategien. Litt av det å få det tilskotet frå nasjonale turiststiar, er at ein skal følgje opp og visa korleis det kan bli endå betre, seier Lund-Mikkelson, og legg til;
– Vi har tidlegare utført nokre gjesteundersøkingar, men vi tenkte at vi burde få litt innspel frå forskjellige aldrar.
Kjekt for alle aldrar
Ein av lærarane for niande klasse, Sissel Haugen, meiner at litt av måten ein kan få fleire til å gå tur må handla om korleis ein kan gjere turen kjekkare for barn.
– Når ein har ungar med seg på tur så er det alltid ein fare for at dei blir leie. Dei minste kan bli slitne og klaga, så det handlar om å gjere turen til målet. Det finnest mange måtar å gjere dette på, men til dømes postkassetrimmen er eit godt verktøy. Der kan ein registrera turane sine med både tekst og bilete og sjå kor vennane dine går. Då går det litt sport i det, seier ho.
Sissel viser oss nokre holer som ein kan gå inn i og koma ut ein heilt anna plass. Dette visar seg populært blant både elevar og dei vaksne på turen.
– Dersom ungane har noko å gjere på vegen opp eller ein kan stoppa for å sjå på noko kjekt, vil det gi dei ei ny giv og då er det lettare å gå resten av turen òg. Når ein får klatra gjennom desse hòlene gløymer ein litt at ein er trøytt. Sjølv om det ikkje er mange minuttane igjen no, er plutseleg ikkje turen vidare så slitsam, seier Sissel.
Tilrettelegging for alle
Det har som kjent vore stor trafikk i Bondhusdalen dei siste åra. I 2022 har det grovt rekna vore 34 145 besøkjande i Bondhusdalen landskapsvernområde i perioden april-august.
– Eit av måla våre er å leggja til rette for alle partar. Det er stor trafikk i Bondhusdalen, og det skal ikkje berre vere eit turmål som er verdt å besøkja, det må vere godt å bu her òg, seier Nonås Langhelle.
Elevane i niandeklasse har blitt delt inn i grupper og fått utdelt oppgåver som handlar om turmål, tryggleik, lokalsamfunnet, naturverdiar, verdiskaping og dei besøkjande.
– Vi har laga nokre historier til kvar oppgåve, til dømes «Torstein og gutta frå Odda skal på telttur til Bondhusdalen», og så får dei oppgåver dei skal løyse utifrå kvar situasjon, før dei i morgon får eit større hovudoppdrag, seier Lund-Mikkelson.
– Eg trur at det blir interessant for dei når dei får setta seg ned og faktisk jobba med det. Det å gå og skriva samtidig er ikkje alltid det enklaste, seier Nonås Langhelle.
Helene Hansen, Markus Ousdal, Tord Furdal og Ronja Hatteberg Huke er raskt ferdige med oppgåvene dei har fått utdelt. Resten av turen skal dei berre kosa seg.
– Vi jobba effektivt, sånn at vi kan sleppa å gå tenka på det heile vegen, seier Markus.
– Er det kjekke oppgåver dykk har fått utdelt?
– Det var heilt greie oppgåver, greie å løysa saman, seier Ronja.
Ein av dei andre gruppene er samansett av Torgeir Koløy, Maren Gundersen, Iselin Myklebust og Malin Stølsvik. Dei tykte òg at oppgåvene var veldig greie.
– Den vi fekk handla om ein familie som nett har flytta hit, og korleis dei lettare kunne bli ein del av plassen. Vi skulle svara på kva bedrifter dei kanskje kunne starta og kva tilbod dei meiner manglar og litt slike ting. Vi skulle òg koma med litt kreative arbeidsidear til dei, fortel Iselin og Malin.
Dei har vore flittige og funne fleire gode idear til bedrifter, mellom anna tilbod som Zipline, kajakk- og kanoutleige og å starta kiosk eller dyrka økologisk. Dei peiker òg på tilbod som manglar for både innbyggjarar og besøkjande, mellom anna ladestasjonar for el-bil og betre dekning innover dalen.
Dag to ein strålande suksess
Tysdag hadde elevane dag to av innovasjonscampen. Dette gjekk føre seg på Folgefonnsenteret kor elevane skulle utarbeida konkrete mål og tiltak i samband med arbeidet med ein besøksstrategi for Bondhusdalen.
– Elevane hadde òg i oppgåve å utarbeida kart med symbol for tiltaka og å laga ein informasjonsfilm. Dei presenterte funna sine for ein jury beståande av nasjonalparkforvaltar Astrid Bakke Haavik, rådgjevar for samfunnsutvikling Peder Sjo Slettebø og rektor ved Rosendal ungdomsskule Bjørn Olav Tveit. Juryen valde å kåra to vinnargrupper og uttalte at elevane tydeleg hadde fått med seg mykje av det faglege innhaldet som blei diskutert undervegs, samstundes hadde dei fått ei god forståing av korleis det er å oppleva masseturisme i ei lita bygd, skriv naturvegleiar Sara Nonås Langhelle i ein mail til Grenda.
Nokre av forslaga elevane presenterte er;
•Å skilte dei flotte holegongane blant dei store flyttblokkene i Bondhusdalen.
•Konkrete forslag til plassering av parkeringsareal for å betra tryggleiken til mjuke trafikantar.
•Fleire utvikla oversiktelege kart med plassering av symbol for ulike tiltak for å betra Bondhusdalen som turmål.
•Mange av gruppene peika på utfordringar med både toalett, avfallshandtering og skilting langs turvegen. I tillegg sakna dei eit mattilbod og aktivitetstilbod.