Kva er ein ordførar?
I denne artikkelserien tek vi for oss og forklarar ulike delar av kommunen. Denne gong: Kva gjer ein ordførar?
Det er kommunestyret som vel kven som skal vera ordførar, og ordføraren er kommunen si øvste politiske leiar. Men kva går eigentleg jobben ut på?
– Å vera ordførar er veldig variert. Av og til må man ta tak i skikkeleg vanskelege sakar og å vera med å finna ei løysning på dei. Av og til får ein vera med å representere kommunen og visa alle kor fint vi har da her og nokon gonger er det berre drøs og småprat, så det er heile spennet, fortel ordførar Hilde Enstad då Grenda møter ho på kontoret hennar.
Enstad fortel at ho blei litt kasta ut i rolla, då Hans Inge Myrvold plutseleg skulle inn på stortinget. Og jobben som ordførar kjem ikkje akkurat med grundig opplæring.
– Eg brukte dei første vekene på å finna utav rolla og kva eg ville bruka energi på desse to åra eg skulle få vera ordførar. Det tok litt tid, fordi det er ingen som sit med ein fasit om korleis ein skal vera ordførar, fortel ho, og legg til;
– Det var ingen som fortalde meg kva eg skulle prioritera og ikkje, det er noko kvar ordførar må finna utav sjølv.
For Enstad sin del har det vore å prøva å delta på det ho blir invitert til. Ho er også oppteken av at fleire i det politiske miljøet skal forstå dette med konsesjonskraft, og av å ta ansvar for kommunestyret og sørga for at medlemmane der har gode arbeidsvilkår slik at dei kan gjera jobben sin på best mogleg måte
– Min jobb er å vera ordførar for alle. Difor må eg legga frå meg partihatten innimellom, og etter at eg vart ordførar er det lite eg deltek i debatt. Eg kjenner veldig på ansvaret med at alle skal kjenna seg vel og skal kunna gje uttrykk for meiningar, seier ho.
Rolla som ordførar
Enstad fortel vidare at rolla som ordførar er heilt annleis enn det ho såg føre seg. Kvar ordførar vel sjølv kva dei vil ha fokus på, samstundes som dei må setje seg inn i mykje nytt.
– Når ein blir ordførar har ein masse tankar og førestillingar om korleis det er, men eg har lært at det er feil alt saman. Ingenting er som eg trudde, ler ho, og legg til;
– Eg måtte læra meg veldig mykje nytt, og vera aktiv med saker eg ikkje har kunnskap om i det heile. Det er veldig mange ting som eg trudde det ville vera enkelt å fiksa som ikkje er det. Mange ting tar veldig lang tid å få på plass, så ein blir ganske glad og nøgd når ein får løyst idear og oppgåver ein har jobba med lenge.
Grunnen til at Enstad gjekk inn i politikken var fordi ho ville ha betre eldreomsorg og betre arbeidssituasjon for dei som jobbar i eldreomsorga.
– Det var jo den eg såg fordi eg jobba der sjølve. Men no sit eg her og skal veta noko om konsesjonskraft, havbruk og Hydro Husnes. Samstundes skal ein ha dialog med storting og regjering og samarbeida med fylkeskommunen, fortel ho.
Som i veldig mange andre yrker må ordføraren bruka tid på å svara på e-post og telefonar, avklara spørsmål med administrasjonen og førebu seg til og delta på møter. I tillegg skal ordføraren ofte halda taler og delta på opningar og arrangement, ofte på kveldstid eller i helg.
Ordføraren har mest kontakt med varaordførar og kommunedirektør. Dei har mange møtepunkt der dei snakkar gjennom sakar før dei vert tatt vidare. Dei vedtek ingenting, då dei ikkje har mynde til dette, men snakkar saman ofte for å få ei kjensle av det som går føre seg i administrasjonen.
Ein ordførar er også rettsleg representant for kommunen. Dette vil seie at viss kommunen blir saksøkt er det ordførar som øvste leiar som vert stemna.
Ein må setja eigne grenser
Å vera ordførar kan fort verta travelt. Enstad fortel at det finst inga arbeidstid, og difor heller inga avgrensing.
– Om ein vil jobba heile dagen kan ein det, og det er nok av ting å ta tak i og som ein må setja seg inn i. Det er også veldig mange ettermiddagar og kveldar som går med, i tillegg til alt som skal gjerast på dagtid, seier ho.
Medan vi sit og snakkar stikk det eit hovud inn døra til Enstad og seier «eg ser du er oppteken men eg har noko eg må snakka med deg om, så fint om du kan koma innom etterpå».
– Det er sånn det er, ler Enstad.
Ho fortel vidare at det kan vera vanskeleg å balansera jobb og privatliv. Veldig mange har forventningar om at ordføraren skal møta opp på deira arrangement, og kan bli skuffa om ordføraren melder avbod.
– Av og til kjennest det vanskeleg når folk seier at ordføraren ikkje vil kome, men det er ikkje alltid viljen det står på. Ein ynskjer sjølvsagt å stilla opp og visa at ordføraren bryr seg, men ordføraren ser heile kommunen og kjenner til alt som skal skje, og må av og til velja mellom fleire ting. Det er mykje som skjer og av og til må ein berre ta seg tid til seg sjølv og familien, seier ei openhjartig Enstad, og legg til;
– Eg veit at min siste dag som ordførar er 19. oktober, etter det skal eg tilbake til mitt vanlege liv. Ein kan ikkje miste seg sjølv og nedprioritera dei ein har rundt seg for ei oppgåve som er avgrensa til ein kort periode av eit heilt liv.