Jonny Lygre starta Hjertehjelpen.no: - Eg har nok alltid vore oppteken av førstehjelp
Dei siste åra har det kome opp stadig fleire hjartestartarar rundt omkring i kommunen. Når Grenda har skrive om desse, har ofte namnet Jonny Lygre kome opp. Det er nemleg han som har levert mange av hjartestartarane, gjennom føretaket Hjertehjelpen.no.
Grenda tok ein tur heim til Jonny Lygre, for å læra meir om mannen som brenn for førstehjelp, og om føretaket han har starta. At han brenn for førstehjelp vert tydeleg når me forstår at Hjertehjelpen.no ikkje er den «skikkelege» jobben hans, men noko han gjer i tillegg.
– Eg har nok ei og ei halv stilling nå, alt i alt, humrar Lygre.
Lygre er utdanna sjukepleiar og jobbar til dagleg med psykisk helse ved Folgefonn DPS. Her har han ei 100 prosent stilling i ambulant-teamet FACT.
– Eg stortrivst i jobben! seier han, som for å understreka at Hjertehjelpen.no ikkje har noko med mistrivsel her å gjera.
Han fortel at han har halde på med undervisning i førstehjelp sidan 2012, etter å ha tatt eit instruktørkurs i Oslo. Frå 2012 til 2020 var han innleigt i bedrifta PETOL som instruktør i førstehjelp, og likte dette svært godt. Så kom pandemien, og det minka med undervisninga dei påfølgjande åra.
– Då tenkte eg at eg fekk berre hoppa i det! Og 21. desember 2021 søkte eg om å oppretta domene på Brønnøysundregisteret, og dermed var Hjertehjelpen.no starta.
Det handlar om å forklara på ein enkel måte
– Eg har nok alltid vore oppteken av førstehjelp, og av å formidla kunnskap om det på ein enkel måte, seier Lygre.
– Eg trur det var Albert Einstein som sa at dersom ein ikkje kan forklara noko enkelt, så kan ein det ikkje godt nok, legg han til.
Lygre ønsker å vera ein lokal leverandør av førstehjelp i Kvinnherad, Sunnhordland og Hardanger. Han har også hatt kurs både i Bergen og Stavanger, for lokale bedrifter som har hatt behov for kurs der.
I tillegg til bedrifter og organisasjonar, tilbyr han førstehjelpskurs for familiar, og har laga eit eige lite konsept på det, kalla «Hjertelig velkommen».
– Det å komma heim til folk og ha kurs er veldig kjekt, for ungar er så flinke til å spørja om ting, seier han.
Han har hatt kurs der både foreldre, besteforeldre og barn har fått prøva seg. I kursa gir han mellom anna opplæring i hjarte- og lungeredning, og sjølvsagt bruk av hjartestartar.
– Ein anbefaler opplæring i bruk av hjartestartar for barn frå 12 år. Opplæring er anbefalt for alle, men hjartestartarar er sjølvforklarande, og gir god beskjed om kva ein skal gjera. Slik skal alle enkelt kunna bruka dei.
I tillegg til å selja hjartestartarar og kursa i bruken av desse og førstehjelp, har Lygre serviceavtale på hjartestartarane. Dei må nemleg vedlikehaldast og oppdaterast kvar sjette månad. Han hjelper òg til med å registrera dei, og understrekar at registreringa er svært viktig.
Observera og varsla
Lygre har mykje førstehjelpsutstyr heime i huset. Han tek fram ein hjartestartar og fleire dokker som han brukar på førstehjelpskursa sine. Journalisten innrømmer at eit nytt kurs for eigen del kanskje ikkje hadde vore å forakta, og at det å koma over ei ulukkeshending nok hadde drive panikken fram.
Lygre har ei klar oppmoding:
– Alle suksesshistorier om livredning byrjar med å observera at noko er på gong, og det er ikkje så vanskeleg. Det første ein må gjera etter dette er å varsla 113, deretter kan ein ta til med hjarte- og lungeredning, når det er naudsynt.
Lygre er oppteken av at alle må ha 113-appen lasta ned på mobilen, helst rett over telefonsymbolet. Der finn ein hjartestartar-registeret, som gjer at ein fort kan finna ut kvar næraste hjartestartar er. Via appen får ein også rettleiing og hjelp.
– Så det viktigaste er å først ringa hundre-og-tretten?
– Ja. Men du, nå sa du hundre-og-tretten...det må du ikkje sei! Då vil barn tasta inn 100 og så 13. Derfor er det svært viktig at ein seier ein-ein-tre, korrigerer den erfarne førstehjelpsinstruktøren.
Lygre fortel at oppunder 3700 menneske dett om med akutt hjartestans i Norge kvart år, så kunnskap om livredning og kor ein får rask hjelp, er svært viktig.
– Ein må tenka litt nye tankar
Det er også ein del private heimar som eig hjartestartarar, fortel Lygre. Det er ei investering som til dømes ikkje kostar meir enn den nyaste toppmodellen av ein iPhone. I høve ei slik prioritering kjem han med nokre nye tankar.
– Eg vart intervjua i SunnhordlandPodden for ei stund sidan. Då utfordra eg Tysnes Sparebank om at det burde vera ein gevinst i høve livsforsikring dersom ein eig ein hjartestartar. Det er ingen slike økonomiske insentiv frå forsikringsbransjen. Og kvifor ikkje? spør Lygre.
Han peikar på at ein får billegare bilforsikring om ein har bilen i garasje, og billegare husforsikring om ein har røykvarslarar.
– Det viktigaste me har er helsa vår, og den burde verdsetjast høgare, slår han fast.
Familieprosjekt
Det blir ein del kvelds- og helgejobbing på Lygre, då dei fleste kursa vert lagt til desse tidene.
– Ein kan kalla Hjertehjelpen.no for eit familieprosjekt, for utan kona mi Monica, hadde det aldri gått, understrekar Lygre.
Han legg til at ungane også har hjelpt til, ved at han har vist korleis ein gir førstehjelp på dei, til dømes då han hadde kurs i barnehagen og eine dottera var med som markør.
Han har også ei von om at nokon av dei tre ungane har lyst til å ta del i føretaket på sikt. I så måte lovar det godt at dottera Malin held på å utdanna seg til ambulansearbeidar. Ho er for tida ambulanselærling på Stord.
– Eg set stor pris på at eg har fått moglegheita til å gjera dette. Det er lett å skina når ein får noko til, men sanninga er at det er ein sum av mange ting som skal gå i hop for at det skal kunna skje, sluttar mannen med det brennande engasjementet for førstehjelp.