Familien Lyhammer køyrer hundeslede så ofte dei kan

I starten av februar var Lars Ottar og hundane hans med i Femundløpet 450, men då leiarhunden Panda fekk ein liten skade i handleddet og måtte fortsetja turen i bilen vart det tøft psykisk for resten av hundane. Etter neste etappe på 75 km valte Lars Ottar difor å bryta løpet.

– Det var litt trist å bryta, eg hadde jo håpt på å koma litt lengre. Det endte etter drøye 200 km for oss i år, så eg følte ikkje at eg var kome skikkeleg i gong, fortel Lars Ottar, og legg til;

– Men det er eit langt løp og det er lett å bli litt revet med når ein får på seg startnummeret. For å komma til mål i eit så langt løp må du køyra ditt løp på ein måte. Eg gjekk nok litt i den fella denne gongen og køyrde kanskje litt fortare enn det mitt spann tolte, og då blei dei slitne.

Sjølv om Lars Ottar og hundane måtte bryta denne gongen, ser han ikkje vekk ifrå at dei prøvar igjen til neste år. Då eit par erfaringar rikare.

– Hundekøyring er jo ein av dei sportane der folk godt oppi åra kan gjere det veldig bra. Det er ein veldig erfaringsbasert sport. Den eldste som deltok i Femundløpet i år var 73 år, seier Lars Ottar.

Familiebedrift

Lars Ottar er opphavleg frå Ølve, men bur no i Holmefjord ilag med kona og tre døtrer. Der har dei eit småbruk med nokre sauer og ikkje mindre enn 16 hundar. Men det er ikkje hundeløp han driv med i utgangspunktet.

– Til dagleg jobbar eg i DeLaval, eit firma som driv med blant anna mjølkerobotar. Hundeløp og hundekøyring er meir ein hobby. Men vi køyrer ein del turistar ifrå februar og så lenge det er snø.

Gjennom firmaet Søregarden Husky driv Lars Ottar med hundekøyring i Myrkdalen, men dei har òg samarbeid med folkehøgskular og Bergen kommune.

– No på seinvinteren blir det ein del hundekøyring med turistar. Vi har blant anna ei veke med Nordfjord folkehøgskule kvart år, og så er vi med på eit program som Bergen kommune har. Dei har eit opplegg på Kvamskogen som dei kallar «Aktive dagar», og der har vi vore med nokre år no. Det er vinteraktivitetsdagar med ulike stasjonar, der hundekøyring er ein av aktivitetane ein kan prøva. Deltakarane er alt ifrå barneskuleelevar med behov for tilrettelagt undervisning til personar med alvorlege utviklingshemmingar som bur på institusjonar. Det er veldig kjekt å vera med på, dei viser veldig glede, dei som er med der, fortel han.

Både kona og døtrene til Lars Ottar er med på køyring. Den eldste dottera og kona var med som medhjelpar på Femundløpet, og dei to eldste døtrene var på Geilo i vinterferien og jobba som guidar saman med hundane og køyrde turistar.

– Ja, det blir jo nesten ei lita familiebedrift, ler Lars Ottar, og legg til;

– Det tek jo så mykje tid, og krev ein del arbeid, så om ein skal gjere det utan at dei andre er interessert blir ein mykje aleine. Det er jo ein del arbeid med 16 hundar, og med småbruket og jobbar i tillegg har vi litt å gjera på.

Stor flokk

Familien Lyhammer starta ikkje med 16 polarhundar, men med ein. Den fyrste fekk dei i 2003, og det er dei siste ti åra at dei har auka flokken til 16. Dei fleste er Alaskan Husky, men dei har òg ein grønlandshund.

– Vi budde på austlandet for om lag 20 år sida, og då hadde vi stor interesse for friluftsliv og dyr, så vi kjøpte oss ein hund. Men det var jo litt keisamt for den av oss som ikkje hadde hund til å dra seg på skitur, så då måtte vi ha ein til. Og så kom det ein unge, og då måtte vi ha ein hund til å dra pulken, og så kom det enno fleire ungar, og då var det greitt å ha enno fleire hundar som kunne dra utstyr, og ja, det balla på seg, ler Lars Ottar.

Hundane kjem godt overeins, noko som er bra når ein har ein så stor flokk. Dei bur ute i hundegard men får lov til å koma inn og slappa av innimellom.

– Alaskan Husky er veldig tilpassingsdyktige, men dei er veldig aktive dyr, så det er ikkje rett hund å skaffa seg om ein likar best å ligga på sofaen, seier Lars Ottar, og legg til;

– Dei trivst best når dei er i jamleg trening og får bruka fysikken sin.

Samspel i sleda

Lars Ottar er ofte ute på turar med flokken sin. For å førebu seg til løp trengs det mykje trening, og somme veker køyrer dei 20-25 mil i veka. Desse turane gir Lars Ottar mykje.

– Naturen eg får oppleva er heilt fantastisk. Og samspelet med hundane. Når ein er på lang tur og er ute lenge får ein eit unikt samspel med dyra, vi blir eit lag der alle må bidra med sitt. Ein står ikkje berre bakpå sleda, ein må bidra med det ein kan. Langdistanse hundekøyring blir ofte kalla ein konkurranse i hundestell, fortel han.

– Ein får kjenna dyra litt betre og då?

– Absolutt, under løpa er ein jo med dei i 24 timar i døgnet og er heilt avhengig av dei, og det samspelet som viser seg der er flott, seier Lars Ottar.

Ikkje realistisk

I januar var Lars Ottar med i Mush Synnfjell, eit løp som går over rundt 20 mil. Dette er eit løp som mange brukar som trening for dei større løpa, Femundløpet og Finnmarksløpet. Korleis neste sesong blir, har han ikkje bestemt enno.

-Eg har jo veldig lyst til å fullføra Femundløpet ein gong så kanskje eg prøvar meg igjen neste år, men eg har ikkje bestemt meg enno. Det krev mykje trening utover hausten når ein skal vere med på dei løpa som er 50-60 mil, det blir litt meir enn å berre køyra sundagstur, seier han.

– Du skal ikkje prøva deg på Iditarod (eit løp i Alaska som går over ca. 160 mil) då?, spør Grenda, litt på tøys.

– Nei, det ser eg ikkje som realistisk, ler Lars Ottar.