Wilma og Ingebjørg jobbar godt i lag - 9. best i landet
Wilma og Ingebjørg er eit så godt lag at dei enda på niandeplass i Norgescupfinalen for gjetarhundar i helga.
– Me låg på 30. plass før finalehelga, men jobba oss oppover. På laurdagen enda me på 14. plass, medan søndag gav sjuande plass. Totalen vart då ein niande plass på Wilma og meg, seier Ingebjørg Kjærevik etter helga i Etne.
Sjølv om Kjærevik ser på gjeterhundkonkurransar som ein smal sport, er likevel nivået i Norge skyhøgt. Blant anna er dei to siste verdsmeistrane norske.
Brukshund
– Alle som er føre meg er enten verdsmeister eller norgesmeister. Det er mest til sanking ein har desse hundane, men det er kjekt å ha dei med i tevling når ein har ein flink hund. Eg bruker Wilma i jobben min, og konkurrerer på gøy, seier Ingebjørg, som har Alvsgarden med 140 vinterfôra sauer som arbeidsstad.
– Mange av dei andre i norgescupfinalen har dette som levebrød, og avlar til dømes fram kvelpar som dei sel på merittane til foreldra. Landslagsuttaket er viktig for dei som driv aktivt med dette. For meg er det annleis, eg gjer det berre for å få prøva meg og hunden, seier ho til Grenda.
Kjærevik har fem hundar no, i ulik alder og på ulike utdanningsstadium. Wilma er tre år, og var med på unghund-NM i fjor, der ho kom på 8. plass etter finalehelga.
– Her på jobb treng eg to vaksne hundar i det daglege. Éin hund er for lite, så du må ha fleire som du kan bruka i saman, forklarer Ingebjørg.
Skotsk
Border collien Wilma vart kjøpt frå Skottland då ho var kvelp frå ei venninne Kjærevik har der. Ho kjem topp stamtavle, og har foreldre som har sanka sine sauer i det skotske høglandet.
– Det er litt jobb å ha eit kull med kvelpar. Eg fekk ti kvelpar for nokre år sidan, det krev mykje tid. Eg har to kvelpar igjen frå kullet, og det er kjekt å ha dei frå dei er kvelp. Dei er gira på sau frå dei er 8-9 veker. Jo tidlegare ein får starta tilvenninga, jo tidlegare får ein sett standarden, fortel Kjærevik.
Dei to kvelpane er etter Zia, som ho blant anna deltok med i ein distriktsprøve på bakkane til Avlsgarden i 2019. Treninga byrjar ein skikkeleg med frå dei er seks månader.
– Det er leik det første året, men dei må styrast inn på det dei skal jobba med. Det ligg i dei alt frå 8-9 veker å vera interessert i å jobba med sau. Viss du ikkje loser dei inn på noko aktivitet av hjernen, så byrjar dei å sjå på bilar og syklar i staden. Dei har instinkt og høg arbeidsmoral, og er smarte, men dei må styrast på rette viset, slik at dei forstår kva dei kan bruka instinktet på, forklarer Kjærevik.
Ettertrakta
Såleis var ikkje vegen fram til ferdig gjetarhund særleg enkel for Wilma. Ingebjørg fekk ikkje ho heim til seg før ho var fire månader, sidan ho skulle importerast frå Skotland
– Eg fekk ho seint, så spesielt sosialiseringa kom seint i gang, men ho hadde stort talent for sauedriving. Det ligg mange timar trening og arbeid bak det ho no presterer. Hadde eg selt Wilma no, så hadde eg kanskje fått 70-, 80-, 90 tusen for ho, trur Ingebjørg om border collien.
I driftsbygningen til Avlsgarden har dei rundt 140 vinterfôra sauer, men når sauene skal heim frå beite, er det kring 400 som skal sankast inn.
– Sauene er vane med å bli sanka av hund, og er ikkje så lette å jaga utan hund. Det er ein fordel at hundane er sjølvgåande. Litt av motivasjonen min er at det skal vera greitt for dyra, og at det skal sjå greitt ut når me held på, seier Kjærevik.
Det siste heng saman med at det ofte er publikum og ser på når dei jobbar med sauene, slik det blir når det er 60-70.000 besøkande som er innom Baroniet Rosendal i løpet av sesongen.
– Det er ikkje alle hundar som passar for alle. Har selt hundar som ikkje har passa hos meg, men som har kunna passa godt ein annan stad. Best samarbeid er det viktigaste, kjemien må treffa mellom eigar og personlegdomen til hunden. Det er eit samarbeid. Det må vera bra om det skal bli bra resultat, og det er tre faktorar som avgjer; menneske, hund og sau. Det er dyr ein driv med, påpeikar ho.
Som ein idrettsutøvar
Kjærevik er klar på at om ein ynskjer at hunden skal fungera, så må det jobbast. Ein god hund kan vera til meir hjelp enn ti personar, men ein som ikkje fungerer, er berre til irritasjon i arbeidet.
– Du må jobba med dei som ein idrettsutøvar, med ein sesong der dei skal vera i toppform i august og vidare på hausten, understrekar hundeeigaren.
No blir landslaget for 2024 tatt ut frå resultata i norgescupfinalen. Ingebjørg fortel om fornøgde og rolege sauer under konkurransen i helga.
– Konkurransen er den kjekke delen av å ha hund. Det blir mykje køyring og reising på slike cupar, men det er det å koma seg på ein skikkeleg sankedag, er det som er drivkrafta for mitt opplegg, sluttar ho.