Usemje om tomt i Sunndal: - Medan graset gror, døyr kua
Kommuneadministrasjonen og politikarane er ueinige i om det skal gjevast dispensasjon for utskiljing av tomt på dyrka mark i Sunndal.
I oktober var ei sak om deling av grunneigedom for å byggja bustadtomt oppe i Forvaltningsutvalet. Kommunedirektøren si innstilling var imot deling av tomta, men Forvaltningsutvalet stemte seks mot éin i favør.
Saka vart sendt vidare til regionale og statlege styresmakter for uttale, og Statsforvaltaren i Vestland støtta kommuneadministrasjonen si innstilling. Saka vart då teke opp i Forvaltningsutvalet på ny 4. desember, og er no sendt tilbake til administrasjonen for utgreiing av ledige tomter i Sunndal.
Er ikkje umogleg
Jordlova §9 seier at «dyrka jord ikkje må brukast til føremål som ikkje tek sikte på jordbruksproduksjon. Dyrkbar jord må ikkje disponerast slik at ho ikkje vert eigna til jordbruksproduksjon i framtida». Ein kan likevel få dispensasjon frå jordlova, dersom tilhøva finn at jordbruksinteressa bør vika.
Kommuneadministrasjonen meiner at omsyna bak reglane vert vesentleg sett til side, og vil difor ikkje gje dispensasjon frå lova.
«Dispensasjonen vil råka dei interessene kommuneplanen skal ivareta, her skal omsynet til landbruk, natur og friluftsområde gå føre anna utbygging. Ytterlegare utbygging vil råka landbruk, natur og naturmangfald og vil vera negativt for jordvernet».
Forvaltningsutvalet er ueinige med administrasjonen. Dei meiner at omsyna ikkje vert vesentleg sett til side. «Frådelinga vil styrke busetnaden, noko som veg tungt i denne delen av kommunen. Det er ikkje andre ledige tomtar i Sunndal» skriv dei i ein møteprotokoll frå 2. desember.
Fire ledige tomter
I 2018 sendte Ænes og Mauranger bygdelag eit brev til Kvinnherad kommune der dei understreka at lokalsamfunnet i Mauranger har sterk trong for fleire bustadtomter.
I samband med kommuneplanarbeidet gjennomførte firmaet 3RW Arkitektar ei moglegheitsstudie for Mauranger i 2019. I studien såg dei på moglege plasseringar for nye bustader i mellom anna Sunndal.
«Med så klare avgrensingar på kor ein kan byggje, er det nødvendig å utfordra nokre av omsyna. Skal ein kunna byggja nytt sentralt i bygdene på måtar som støttar opp rundt etablert sosial infrastruktur, som opnar for gangavstandar og som styrkar dei etablerte strukturane, må nokre omsyn vika», heiter det i rapporten.
Statsforvaltaren i Vestland støttar kommuneadministrasjonen i saka og peiker på at det er fire ledige tomter i Sunndal.
«I kommuneplanen er det sett av ein kvote på fire nye bustadtomter i Sunndal. Dette inneber at kommuneplanen ynskjer at fleire skal få moglegheit til å bu i Sunndal. Ulike praktiske tilhøve gjer likevel at planen ikkje evnar å realisera sine eigne mål», heiter det i uttala frå Statsforvaltaren i Vestland.
– Dei seier at det er fire kvoter som framleis er tilgjengelege i Sunndal, men ingen klarar å visa kor dei er. Difor sendte vi søknaden i retur til administrasjonen for å utgreia realismen i om det faktisk er fire tomter der, fortel leiar i Forvaltingsutvalet Øyvind Utne til Grenda.
Han håpar at kommunedirektøren då vil endra innstillinga si.
– Det er frykteleg trasig for bygde-Norge at ein har hamna inn på dette sporet her. Folk blir stoppa frå å flytta til distrikts-Norge fordi dei ikkje får til dømes byggeløyve, fortel Utne og legg til;
– Dei vil ha lys i glasa og folk i alle bygder, men når det kjem til stykket støttar ikkje lovverket tilflytting. Vi må gjera alt vi kan for tilflytting og nye innbyggarar.
Nye planar
Avdelingsleiar for arealforvaltning i Kvinnherad kommune Synnøve Handeland fortel at administrasjonen skal samla meir informasjon om korleis området og kvotene på tomter skal forvaltast til neste møte i Forvaltningsutvalet.
– I komande planar for Sunndal er det arbeidd mykje med å finna areal til nye bustadar og andre utbyggingsføremål. Ein reguleringsplan som no skal til høyring viser nye byggemoglegheiter til sentrumsføremål; i det ligg også bustadutvikling, skriv ho i ein e-post til Grenda.
Ho kan også fortelja at i høyringsforlaget til ny arealdel til kommuneplanen er det sett av eit område aust i Sunndalsvika til ordinært bustadføremål.
– Sunndal er ei flott bygd, men i denne delen av kommunen er det særs tett mellom viktige faktorar som jordvern, ras- og flaumfare, kulturminne og strandsonevern som det må takast omsyn til, skriv ho.
– Medan graset gror, døyr kua! Altfor omstendelege prosesser gjer at planarbeidet aldri vert ferdig. Kommunen har betalt millionar til 3Rw for råd. Når rådet er å la nokre av omsyna vike for å gi plass til nye bustader, bør det vere nok for å gi byggeløyve til familien, seier Øyvind Utne.