Trugar med rettssak om linjetrasé: – Miljøkriminalitet

Dei 250-300 frammøtte på folkemøtet tysdag kveld, fekk høve til å snakka direkte til både NVE og Statnett.

– Vi vil ha informasjon, innspel og spørsmål, ikkje innlegg og appellar, oppmoda Tor Carlsen frå NVE.

Anna Lena Flatland, direktør ved Baroniet Rosendal, var fyrste talar. Ho framførde noko som minna mistenkeleg om nettopp ein appell. Ho var svært tydeleg og heldt nærast ein tordentale.

– Grei ut sjøkabel og forkast alle linealternativa. Dei føreslegne alternativa vil kryssa freda område, og vil truga eit av dei viktigaste norske ikona innan landskaps- og hagekultur, sa ho, og slo fast at i denne saka har Baroniet støtte frå regionale og nasjonale vernemyndigheiter.

– Eg seier dette som forvaltar av Baroniet Rosendal, men også i respekt for mine forfedrar og komande generasjonar. Vi er eit fattig land dersom vi skal øydeleggja eit av dei viktigaste kulturlandskapa våre, la Flatland.

– Store moglegheiter til å påverka

Om dei føreslegne traseane skulle bli vedtekne, kom ho med ei åtvaring.

– Då vil vi vurdera om dette fell inn under miljøkriminalitet, og dra saka til domstolane, meldte ho til stor applaus.

– Vi er ikkje der no at vi skal vurdera konsekvensane for kulturminne. Men «ja», kulturminne skal utgreiast seinare i prosessen. Vi vil gjerne ha innspel på traseen. Å føreslå å leggja bort trasear eller lansera nye, er akkurat det vi er på jakt etter, responderte Tor Carlsen.

Stilige master

Ingunn Eikeland undra om det er mogleg å leggja sjøkabel med likestraum. Kenneth Teigenes frå Statnett svarte:

– I eit maskenett ynskjer vi ikkje den typen teknologi. To-tre dagar i året vil det vera kopla ut. Kven her er med på det? Dessutan er det ekstremt dyrt, sa Teigenes, og la til:

– Det er ikkje berre Kvinnherad som vil ha kabel. Alle kommunane vi besøkjer vil ha det.

Eikeland følgde opp med å be om sjøkabel frå Matre til Mauranger.

– Vi gjer som staten bestemmer, men teknisk er det ikkje lurt og økonomisk er det ikkje lurt, opplyste Teigenes.

Øyvind Utne, som sjølv jobbar i Statnett, har høyrd om designmaster, og funderte om det kan vera aktuelt her.

– Er det mogleg å setja opp nokre stilige designmaster som er så fine at dei blir ein attraksjon i seg sjølv? Og at folk reiser til Rosendal for å sjå dei, kommenterte han.

– Vi vil vurdera avbøtande tiltak, men det vil bli vurdert opp mot kostnad, responderte Tor Carlsen.

Snøstorm

Per Harald Havnen Löfgren Johansen frå Kvinnherad Arbeidarparti stilte ei rad spørsmål.

– Eg synest de må tilbake til teiknebrettet, innleia han.

– Eg meiner det vil vera tenesteforsømming å ikkje greia ut fleire sjøkabelalternativ skikkeleg, tykte Johansen.

Eit av spørsmåla omfatta trasé i fjellet.

– Vi kan ikkje senda våre folk til fjells for å reparera i snøstorm, sa Teigenes til det.

Eit anna om det er mogleg før bøndene å dyrka jorda over ein jordkabel.

– Jorda kan nok dyrkast, men vi må ha tilgang til å køyra til dei områda viss det skulle oppstå eit brot, minna Kenneth Teigenes om.

Solfrid Hellesøy Siqveland representerte Rosendal bygdelag. Ho viste til at det er industriområde både på Årsnes og i Sandvikjo, og føreslo sjøkabel mellom desse stadene.

– Avstanden er 15 kilometer og sjødjupna er på mellom 150 og 250 meter. Er det aktuelt å utgreia? undra ho.

– Spel det inn. Det er dåke som kjenner området, sa Tor Carlsen.

Siqveland hadde også ein god kommentar på lager.

– Eg lurer på korleis Statnett kan leggja sjøkabel til England og Tyskland når det er så vanskeleg?

Teigenes vedgjekk at det var eit godt spørsmål, men opplyste at utlandskablane ikkje er samanliknbare med det vi snakkar om her.

Dagens trasé

Grunneigar Stig Klette lurte på om ikkje dagens trasé kanskje er den beste. Dette innspelet merka Statnett seg.

– Eg synest det er eit godt innspel, sa ein interessert Teigenes.

Øyvind Hardeland frå Kvinnherad Arbeidarparti påpeika at det vart lagt jordkabel gjennom Asker.

– Det er ikkje noko hemmelegheit at NVE anbefalte luftleidning gjennom Asker. Men Energidepartementet ville ha jordkabel, fortalde Tor Carlsen.

Hardeland viste dessutan til at det fungerer fint med sjøkabel mellom Husnes og Stord.

– Alt er mogleg, det er berre avhengig av kva samfunnet er villig til å betala i økonomi og utetid, sa Teigenes.

Ein annan grunneigar, Vigdis Gammelsæther, meinte traséforslaga vil medføra «ei massiv skroting av urørt natur». Ho undra dessutan om det er mogleg å bora muffestasjonane inn i fjell eller byggja dei ned i bakken.

– Verdisetjing av urørt natur er eit kjempeviktig tema. Vi i NVE må vita kor mykje urørt natur som går tapt, sa Tor Carlsen.

Kenneth Teigenes avviste kontant å flytta muffestasjonane. Ifølgje han må dei plasserast i Omshagen og Kalvatre grunna mellom anna rasfare.

Guddal og Mauranger

Gøril Guddal lurte på kvifor det eine traséalternativet inneber ein sving inn til urørt natur i Guddal. Marie Sundheim frå Statnett svarte at det var for å koma bort frå busetnad.

Grunneigar Lars Maurangsnes stussa over at alternativ 1.0 i Mauranger faktisk går til fjells.

– Det vil setja eit stort fotavtrykk i heile Mauranger. Alternativ 2.0 må vera enklare, meinte han.

Kenneth Teigenes påpeika at der inne er det faktisk mogleg å koma seg til fjells.

Gaute Lund var ikkje imponert over jordkabelalternativet gjennom Rosendal som Statnett presenterte.

– På ein dårleg dag kunne eg ha påstått at de har teikna denne traseen for å provosera mest mogleg, meldte han, noko Teigenes avviste.

Ordførar Vegard Bjørnevik fekk siste ord. Han takka for frammøtet og engasjementet, og opplyste av kommunen skal ha møte med dei ulike bygdelaga i nær framtid.