– Russland har lenge undertrykt vårt folk, vår kultur og vårt språk, og no har det kulminert i denne krigen. Men me står saman, og vil aldri slutta å kjempe for vår fridom!

Utanføre lokala til Kvinnherad Vekstbedrift var det samla ei stor mengd menneske denne dagen. Kanskje var kakebordet og kaffidrøsen med på å lokka folk innom. Fleire av dei som var der for å levera frå seg noko til innsamlinga blei iallfall verande for å slå av ein prat.

Dei ukrainske kvinnene, som no er busett i Kvinnherad etter å ha flykta frå krigen, hjelpte med glede til med å lessa av bilane.

– Innsamlingsarbeidet som blir gjort her er veldig viktig. Det er så mange folk i Ukraina som har mista alt; hus, klede og naudsynt utstyr, dei står att med ingenting, sa Nataliia Khomenko alvorleg, før stemma hennar brest.

Eit mirakel

– Russarane er ikkje siviliserte folk, og det er ein vill situasjon. I går bomba russarane ein bygning, der to barn, mor deira og bestemora deira døydde. Berre hunden overlevde, og den gråt då den blei funnen. Mange folk har døydd på gata, fleire hundre vart nyleg funne drept. Det er grusamt, men me står saman for å forsvara våre liv, våre brør, søstrer, barn, foreldre, vårt folk, haldt Khatuna Ivaniyta-Hurdzhidze fram.

Ho og familien flykta sjølv frå eitt av dei krigsherja områda.

– Det er eigentleg eit mirakel at me overlevde, sa ho.

Khatuna kom til Kvinnherad i juli saman med sine to barn og ektemannen Volodymyr Kaverin. Det var dei som sto bak initiativet til å arrangere konsert på Husnes på Ukraina sin nasjonaldag, 24. august.

Å koma til Norge og Kvinnherad var noko både Khatuna og dei seks andre ukrainske kvinnene som var til stades på innsamlingsdagen sette pris på.

Og sjølv om tårene tvinga seg på då dei snakka om krigen som har herja heimlandet deira sidan 24. februar, henta dei fram smila då dei fortalte om korleis dei hadde blitt møtt i Kvinnherad.

– Me har fått veldig god hjelp her, og det er flott å føle seg så velkommen. Dei som bur her har vore veldig snille, opne og hjelpsame. Det er så fint å kunna vera her med ungane våre, smilte dei, før dei tok til å syngja.

– Følsamt og fint

Isolert frå det ukrainske etter annekteringa

Songane dei framførte var gamle, tradisjonsrike folketonar som til dømes blir sunge på nasjonaldagen i Ukraina.

Etter at Russland annekterte fleire område i Ukraina fredag, er konsekvensane mellom anna at ukrainarane som bur der no er pålagt å skaffe seg russisk pass, dei må oppretta russiske bankkontoar, og elevar i den ukrainske skulen må no følgja det russiske læreprogrammet.

Som Nina Owing i NRK har formulert det:

«I skulane er ukrainsk språk ut og russisk inn. Heile poenget er at folk skal isolerast frå det ukrainske så fort som mogleg.»

Men utanføre Kvinnherad Vekstbedrift var det heldigvis ingen som krov at kvinnene skulle gi slepp på språket sitt, noko som tilførte den kjensleladde stunda eit ekstra lag.

Plass til meir

Bilane køyrde stundom i kø for å levere sekkar med klede og utstyr, senger og madrassar, og det var ein jamn flyt medan Grenda var på staden.

Dei smilande karane som tok imot det som vart levert inn, sytte for at den veksande haugen vart «lødd» trygt med fall innover.

– Her har det kome sekkar jamt og trutt sidan me opna døra, fortalte Jakub frå Polen.

Han jobbar til dagleg som bussjåfør, og er busett på Husnes. Kollegaene hans, mekanikaren Marek og bussjåføren Renaldas sto også klare bak skranken og tok med glede imot alt som vart levert. Marek kjem også frå Polen, medan Renaldas er frå Litauen.

– Har de oversikt over kva som har kome inn?

– Nei, men me har plass til meir, smilte Renaldas.

Arrangerer Ukraina-dag med innsamling

Alt kjem fram

I slutten av oktober skal kleda og utstyret vera framme i Ukraina, kor det kjem interne flyktningar i Ukraina til gode.

– Ein høyrer jo historier om at far reiser i krigen, mor og barn flyktar vestover, medan besteforeldre ligg att i leilegheita, kunneTormod Myklebust, som er leiar innsamlinga for THK-Stiftelsen, alvorleg meddela.

Som dei ukrainske kvinnene var også han på gråten, både med tanke på folka som må leva i eit krigsherja land, men også fordi det lokale engasjementet er så stort.

– Eg har nesten ikkje ord. Det har vore bilar forbi her sidan halv ti i dag, og eg hadde aldri drøymt om at me skulle få inn så mykje. No trur eg me nærmar oss eit halvt lass, og alt dette kjem på toppen av dei to leveringane me allereie har hatt, sa ein tydeleg rørt og takksam Myklebust.

I tillegg til dei mange posane og sekkane som kom inn denne føremiddagen, har dei dessutan fått 25 rammemadrassar frå Geir Rusten og Husnes hotell, samt rullatorar og rullestolar frå hjelpemiddelsentralen.

Desse donasjonane meinte Myklebust ville koma svært godt til nytte.

– Hadde me ikkje vore heilt sikre på at dette kom fram, ville me aldri ha samla det inn. Men gjennom avtalane me har kjem alt fram dit det skal, og me er sjølve sanningsvitne for det, sa Myklebust vidare, medan det ukrainske flagget blafra lett i flaggstonga bak han.

Ny innlevering til helga

Då vinteren står på trappene har mellom anna varme klede og sko stått på ønskelista. Dette, samt sengetøy, senger, handkle og anna naudsynt utstyr, står framleis på lista. Og etter ei kort rådføring med dei andre frivillige, vart det avgjort på flekken at lageret blir opna neste laurdag òg.

– Det var ikkje alle det har passa for i dag, så me har allereie låst opp døra fleire gonger denne veka. Men då kjem me til å vera her neste laurdag òg, dersom nokon vil donera noko. Det kan du skriva, slutta Myklebust.