På politisk gardsbesøk på Halsnøy

Fylkesnes kom saman med SV Vestland sin gruppeleiar i fylkestinget Marthe Hammer for å høyra kva ekteparet Tofte hadde å seia. Ingen brukte tid på å gå rundt grauten, men kom kjapt til poenget for besøket.

Sjølvforsyning

Fylkesnes var klar på kva han og partiet meiner om den nye landbruksavtalen.

– Me meiner at den nye avtalen er veldig problematisk. Me hadde nettopp ei sak til behandling om korleis dette inntektsløftet skulle skje, og då klarte ikkje regjeringa å få fleirtal for måten dei la det opp på, sa stortingsrepresentanten.

– Dei fekk også mykje kritikk frå både bondelaget og bonde- og småbrukarlaget for det tekniske grunnlaget. Når dei då kjem med ein avtale til stortinget som byggjer på akkurat det grunnlaget som ikkje har fleirtal på stortinget, så er det klart at her blir det nye forhandlingar. Me er langt i frå nøgde, poengterte han.

I fylgje Fylkesnes er Norge eit av dei landa i heile den vestlege verda som har lågast sjølvforsyning, og at norsk landbruk no står i eit brytingstid.

– Me har jobba i mange år for å få til både ei opptrapping og til å leggja om til langt meir sjølvforsyning av landbruksvarer enn det me har i dag. Det gjeld å ta i bruk jord og stogga nedbygginga av landbruket som går føre seg no. Det krev heil ny politikk, noko me endeleg har fått gjennomslag for, fortalde Fylkesnes.

– Me er på linje med regjeringa når det gjeld sjølvforsyning, men så er me også ueinige med dei når det gjeld inntekta for bonden. Me meiner at me må løfta bonden si inntekt mykje meir viss me skal klara å lokka folk til å overta gardane eller til og med lokka dei til å gå inn i jordbruket. Då kan me få utnytta meir av våre areal som no i dag blir bygd ned, fortsette han.

Meiningslaust

Vertsbonden Anfinn Tofte hadde derimot også eitkvart å seia til stortingsrepresentanten. Tofte hadde førebudd seg godt og gav Fylkesnes ei bunke med papir som inneheldt eit høyringssvar frå Vestland og Møre og Romsdal til ei gjødselforskrift som no er ute på høyring.

– Det handlar om gjødselbruk, men spesielt den delen om fosfor. Rogaland får ei heilt anna grense enn det me gjer, fordi det blir sagt at dei tek større avlingar. Men når du ser på avlingane her no, så er det ikkje så mykje større. Dei tek resten av landet i ein bolk, så seier dei at Rogaland får ei eiga grense, sa Tofte.

– Her er det tett med bruk, og me vil mangla 900 mål dyrka mark. Dei som då har minst areal tilgjengeleg må kutta i produksjonen. Når de så seier at me må auka sjølvforsyninga, men så i neste omgang må me kutta ned fordi me ligg for tett i høve fosfor-mengde. Det blir meiningslaust, la han til.

Fylkesnes svarte at dei var veldig klar over tematikken, og lova og lesa gjennom høyringsvaret på veg til Rosendal.

Interne avtalar

Vidare spurte Tofte stortingsrepresentanten om kva som vil skje dersom den nye landbruksavtalen ikkje blir vedteke i det heile.

– Ja, det er ikkje oss det står på. Dei har jo ikkje nokon plass å gå, då er spørsmålet om dei har lyst til å havarera det eller om dei vil gje bonden litt meir. Eg meiner at alt press bør leggjast på regjeringa, men eg trur også regjeringa ser at me kan ikkje berre bukka og neia til ein avtale som er forhandla fram på ein avtale som me er heilt ueinig i, og som ikkje har fleirtal på stortinget. Dei må ha klart å tenkja so langt, at her må dei jo faktisk kome oss i møte, svara Fylkesnes.

– Det som er fordelen er at me få kan bli forlikt, og då kan ein få samling. Det var også noko me debatterte ganske mykje og me forhandla lenge med dei. Me strakk oss jo og strakk oss og strakk oss, til slutt var det litt sånn «no må de byrja å nærma dykk oss også». Men då hugsar eg at eg måtta spørja dei; vil de verkeleg skapa kaos for heile våren, potensielt eit heilt år eller ut regjeringsperioden? Det kan jo ikkje vera i deira interesse heller, fortsette han.

Éin ting stod i alle fall klart for stortingsrepresentanten gjennom forhandlingane.

– Det som var tydeleg for meg var at dei hadde ferdigforhandla internt i regjeringa og gjort harde avtalar internt, slik at dei ikkje hadde noko å gå på. Noko som også er ein tabbe for ei mindretalsregjering, dei må ha noko å gå på. Når det så kom til stykket så møtte dei på nytt og på nytt. Så me må finna løysingar, poengterte han.

– Den opptrappinga må jo skje fort før det eventuelt kjem nye inn, for då er den plutseleg null verdt, kontra Tofte.

– Det skal ikkje skje, det nektar me, understreka Fylkesnes til slutt.