Oppheta debatt om Varaldsøy barnehage

Trass eit laaangt ordskifte og innstendige oppmodingar; Arbeidarpartiet heldt på sitt og ville både leggja ned Varaldsøy barnehage og fjerna tilbodet om henting/levering av barna på ferjekaien. Resten av kommunestyret kom derimot til motsett konklusjon.

På saklista til kommunestyret torsdag stod saka om Varaldsøy barnehage. Som kjent går kommunedirektøren inn for å leggja ned barnehagen, i tillegg til å ta bort dagens ordning med at tilsette i barnehagen følgjer ungane fram og tilbake på ferja mellom Varaldsøy og barnehagen på Hatlestrand.

Men etter at levekårsutvalet for eit par veker sidan samrøystes gjekk inn for å fortsetja med dagens ordning, skulle ein tru at debatten i kommunestyret ville konsentrera seg om kor vidt Varaldsøy barnehage skal leggjast ned for godt eller berre vera mellombels stengt, slik Svein Åge Vangdal (Sp) føreslo men ikkje fekk fleirtal for i levekår.

– Dette er ei veldig viktig sak, ikkje berre for nokre foreldre på Varaldsøy. Dette er distriktspolitikk i praksis. Viss kommunedirektøren sitt forslag blir gjennomført, vert det ikkje mogleg for småbarnsforeldre å bu på Varaldsøy. Ein kan ikkje forventa at dei skal bruka fire timar kvar dag på å henta og levera barna, det let seg ikkje gjera. Vi ynskjer vekst i Kvinnherad, men med kommunedirektøren sitt forslag vert det avfolking, så dramatisk er det, sa Vangdal, og la fram igjen ein finpussa variant av forslaget frå levekårsutvalet på vegner av seg sjølv, Ove Lemicka (Frp) og Marit Årthun (KrF). Forslaget understreka også at Varaldsøy barnehage ikkje skal leggjast ned formelt, men kunna opnast att når barnetalet aukar.

Foreldra sitt ansvar

Det skulle raskt visa seg at Arbeidarpartiet var sterkt imot framlegget. Vibeke Fredheim (Ap) viste til at det for tida berre er eitt barn som soknar til Varaldsøy barnehage.

– Kommunen kan ikkje påleggja tilsette å henta barna, det er foreldra sitt ansvar. Og kan dei ikkje sjølve, så må dei ordna med nokon til å hjelpa seg. Det kan ikkje handla om at det er ein våt vegbane. Det er også andre foreldre som bur i ei bygd og har barna i ei anna, kva med dei?, sa ho og frykta mogleg presedens.

Vangdal påpeika at det faktisk vert tre barn på Varaldsøy allereie frå nyttår.

– Det er bortimot kynisk å nytta dette vesle vindauga til å stenga barnehagen, meldte han.

Han la til at foreldra på Varaldsøy uansett brukar like lang tid på å køyra til ferjekaien, som andre brukar til å levera i sin barnehage.

– Å bu på ei øy er ei heilt anna sak, slo Vangdal fast.

Ove Lemicka (Frp) følgde opp.

– Eg håpar Arbeidarpartiet ikkje har ei slik fiendtleg haldning til distriktsbarnehagar, som ein kan få inntrykk av når ein høyrer representanten Fredheim, meldte han.

Ordførar Hilde Enstad (Ap) likte ikkje språkbruken, og minna om at ein ikkje er fiendtleg fordi ein er imot noko.

Fire barn til

Gunnar Våge (Sp) kunne avsløra at det truleg vil flytta to familiar med til saman fire barn til Varaldsøy om ikkje lenge. Han hadde òg sjekka ferjerutene, og funne ut at om foreldra på Varaldsøy sjølve skal levera på Hatlestrand, så må dei ta ferje klokka 8.05 og kjem attende 9.45. På ettermiddagen må dei reisa 14.05 og er heime 16.10.

Gaute Lund (SF) var kritisk til Fredheim sin kommentar om at situasjonen for Varaldsøy-foreldra er lik som for dei innbyggjarane som har barnehageplass i ei anna bygd enn der dei bur.

– Dette er ikkje likt. Det å bu på ei øy er heilt annleis enn å bu ved fylkesvegen, tykte han.

– Er det slik å forstå at om du bur på ei øy, så er du friteken ansvaret som forelder?, meldte Fredheim attende.

Arne Presthus (H) minna om at Ølve skule vart nedlagt, men at bygdefolket starta ny skule som no fyller ti år.

– Den har vore viktig, sa han, og viste til utviklinga i bygda no. Det same trur han kan skje på Varaldsøy, som er ein historisk stad i lakseoppdrettsamanheng.

– Der starta eventyret, og eg er heilt sikker på at eventyret kjem tilbake. Vi vil få bruk for både barnehage og skule, analyserte han.

Prega

Også ordførar Hilde Enstad (Ap) teikna seg på talarlista.

– Det som er viktig for Ap i denne saka, er ungane, hevda ho.

Enstad likte ikkje tanken på at ungane eventuelt skal gå på Hatlestrand eitt år og på Varaldsøy det neste.

– Eg kjenner til ungar som i sine fyrste år har gått i forskjellige barnehagar, og det har dei ikkje hatt godt av. Så viss vi ynskjer at dei skal til Hatlestrand, så bør dei forsetja med det, vurderte ho.

Svein Åge Vangdal fortalde at barnehagane på Hatlestrand og Varaldsøy har same leiar.

– Eg har full tillit til at dei ordnar dette på beste måte, slo han fast.

Ein prega Torgils Våge (Sp) opplyste at han og bror/partikollega Gunnar Våge hadde snakka med foreldra på Varaldsøy, og tilbakemeldinga var at alle ynskjer å oppretthalda barnehagen.

– No kan ikkje Arbeidarpartiet vera med og leggja ned meir på Varaldsøy enn dei har gjort. Det ber eg innstendig om. Ap kan ikkje leggja kjeppar i hjula for at dei to familiane skal kunna flytta til Varaldsøy. Ikkje legg ned, ver så snill, bad han.

Sjukdom

Det vart så kalla inn til gruppeleiarmøte. Der tok ein utgangspunkt i Vangdal, Lemicka og Årthun sitt forslag, med eit tillegg frå Gaute Lund. Alle parti bortsett frå Ap slutta seg til følgjande tekst:

«1. Foreldre på Varaldsøy med barn som har plass ved Hatlestrand Barnehage, får levera og henta barna på Varaldsøy ferjekai. Tilsette ved barnehagen fylgjer borna på ferja og til/frå barnehagen. Dette tilbodet vert tilbydd så langt det er mogleg. Dersom det ikkje er ein tilsett tilgjengeleg, til dømes på grunn av sjukdom, så skal foreldra varslast og dei må sjølve syta for alternativ løysing.

2. Med bakgrunn i at talet born ved Varaldsøy barnehage frå årsskiftet 23/24 er tre, vert stenginga som gjeld no vidareført hausten 2023. Barnehagen ved Varaldsøy vert formelt vidareført og skal opna igjen når barnetalet har auka att».

Medlemsmøte

Synnøve Solbakken verka også positiv til framlegget, men måtte ta det opp til drøfting med Ap-gruppa. Men dei stod på sitt. I Ap er ein veldig tru mot det medlemsmøtet bestemmer, så alle sju representantane røysta difor samla for kommunedirektøren si innstilling.

– Det er knapt noko sak som har skapt større engasjement på medlemsmøtet, røpa ho.

Alle andre parti gjekk inn for fellesforslaget.