Opnar for C-hall: – Hjarta mitt ligg i Husnes

Torsdag ettermiddag var formannskapet attende på Hydro Husnes, berre eitt år etter førre gong. Før møtestart fekk politikarane ei grundig orientering av Ola Sæter og Jon Ola Ystgaard. Fyrstnemnde har jobba 40 år i Hydro-konsernet, dei 12 siste som leiar for alle primærverka. Det er ikkje meir enn tre veker sidan han slutta i denne stillinga og vart erstatta av tidlegare Hydro Husnes-sjef Johan Berg, som dermed har kome heim frå Qatar.

Ola Sæter la ikkje skjul på at det har vore opp- og nedturar for Hydro Husnes. Den mest dramatiske perioden var i 2011, då selskapet framleis kalla seg Søral og hadde to likeverdige eigarar; norske Hydro og sveitsiske Alcoa.

– Då hadde vi ein partnar som ikkje var innstilt på å satsa i Norge, og vi hadde ikkje langsiktige kraftkontraktar. Det var ikkje mange dagane før det hadde gått feil veg, vedgjekk Sæter.

Men han la raskt til:

– No står vi sterkt på Husnes.

Marknaden veks

Dette grunngav han mellom anna med at Hydro sine estimat viser at aluminiumsmarknaden vil veksa fram mot 2030. Dei reknar med 3% vekst i den samla marknaden, men 5% vekst på resirkulert aluminium og heile 20% på såkalla lågkarbon primærmetall.

– Og det er det vi lagar her, smilte fabrikksjef Jon Ola Ystgaard om det sistnemnde produktet.

– Då vi opna B-hallen igjen tenkte vi ikkje på 20% vekst, men no ser vi at det kan skje, la Sæter til.

Nettopp låge utslepp ser duoen på som eit stort konkurransefortrinn for Hydro. Ifølgje Sæter har konsernet kutta CO2-utsleppa med 55% sidan 1990. I den same perioden har dei likevel auka aluminiumsproduksjonen med 71%.

– Vi stoppar ikkje der. Vi skal ned til 0, understreka Sæter om utsleppa.

Som alltid når politikarar kjem på vitjing til Hydro Husnes, så vart tilgangen på straum og langsiktige kraftkontraktar tema. Ola Sæter fortalde at i 1998 forhandla Hydro kraftkontraktar for åra 2010-2020, altså heile 12 år i forkant. No er situasjonen totalt annleis.

– Vi manglar 4 Terrawatt-timar frå 2030. Det er nesten i morgon, og i alle fall ikkje 12 år, sa Sæter.

Kjernekraft

Både Knut Johannes Helvik (H) og Jostein Rødland (INP) tok til orde for kjernekraft, men karane frå Hydro meinte det er ei avsporing.

– Vi har ikkje noko imot kjernekraft, men det skjer kanskje om 20 år, i alle fall ikkje i 2030. Det er ikkje tilgjengeleg for oss til å signera på kraftkontraktar, sa Sæter.

– Men Finland har satsa på atomkraft? skaut Helvik inn.

– I Finland vart dei 12 år forseinka og fekk gigantoverskridingar, hevda Sæter.

Jostein Rødland føreslo at Hydro Husnes skulle kjøpa inn eit såkalla modulært atomkraftverk, som Trond Mohn har engasjert seg i.

– Det har 70 års levetid, medan avskrivingstida er på 20 år. Det betyr at dei siste 50 åra er det rein forteneste for dykk. De kan plassera det i nærleiken av anlegget her, og då slepp de nett-tilgang. Anlegget kan vera oppe og gå om seks-sju år, argumenterte Rødland.

Sæter opplyste at han har vore i møte med Norsk Kjernekraft AS, og understreka at også denne teknologien er langt fram. Han la til at det manglar rammeverk og avklaringar kring deponi.

– Får de straumen på plass til 2030? spurde Knut Johannes Helvik.

– Det byrjar å hasta. Men vi oppfører oss som om vi skal finna ei løysing, svarte Jon Ola Ystgaard.

Hall Zero

Han presiserte at Hydro ikkje ser nokon veg utanom landbasert vindkraft.

– Eg veit det ikkje er det mest populære å seia, og eg er sjølv medlem i Turistforeininga og er glad i fjell utan vindmøller, men etter mitt skjøn må landbasert kraft vera ein del av løysinga, vurderte Ystgaard.

Silje Nordtveit Olsen (SV) undra om Hydro har planar om solceller på Husnes.

– Nei, ikkje konkrete. Men sol kan ha noko for seg. Ikkje sikkert det er så langt unna kostnadsmessig heller, men det blir ikkje store mengder av det, analyserte Ystgaard.

Sjølv om det definitivt er for tidleg å spretta Champagnen, viste Hydro-folk ein plansje der også ein Hall C var teikna inn på Husnes, eller Hall Zero som den vart kalla.

– Vi ser potensiale for å auka kapasiteten i elektrolysen og støyperiet, forklarte Ystgaard.

– Vi går ikkje tom for idear på Husnes, og har ei god plattform å byggja vidare på, supplerte Sæter.

– Hjarta mitt ligg i Husnes. Det har det gjort sidan 2011, avslutta han.