Ny ungdomsbok frå Totland

Totland held med denne boka fram i sin sakprosaserie for ungdom, kor han tidlegare har hatt tre utgjevingar; Den norske slavehandelen (2018), Nattmannen (2019) og Lepra (2020). Heile serien har til felles at dei handlar om dei litt mørke og ukjende sidene av den norske historia. Sjølv meiner Totland at desse bøkene er lettlesne og fungerer som døropnarar til litt vanskelege tema. I denne, som i den førre, er det sjukdom som fyller sidene.

– Sjølv om det er veldig aktuelt i dag er jo dei gamle historiene meir kuriøse, og kanskje til og med litt morosame. Ein treng ikkje vera medisinar for å forstå det som blir skrive, fortel han over telefon og legg til at mange likar litt grøss og gru.

Overraska over ny lærdom

Eit utgangspunkt for sakprosabøkene har vore å skrive om tema som han ikkje har visst noko om frå før. All lærdom Totland sit att med er såleis ny, men særskilt to ting har overraska undervegs.

– Det eine er at HIV og aids ikkje er så skummelt som det vart presentert då eg vaks opp. Folk kan leva heilt fint med sjukdommen, og det var ein nydeleg ting å oppdaga. Vidare var det skremande å oppdaga at pesten framleis finst blant oss. Ein blir frisk av antibiotika, men samstundes held me på å bruke opp effekten av medisinen. Ein må dessutan ha tilgang på medisin for å bli frisk, og det er det ikkje alle som har, legg han ut.

Historiene og sjukdommane som har blitt valt ut har hatt som mål å vera relevante for norsk ungdom, anten historisk eller i dag.

Pest og plage er den tredje boka Totland har gjeve ut i 2021, og føyer seg inn i rekkja etter Vindmøllekampen og Blindsone. Den nyaste boka er illustrert av Martin Ernstsen, noko Totland er svært begeistra for.

– Det å få jobba med folk som er flinkare enn meg er eit av dei største privilegia eg har som forfattar, understrekar han nøgd.

Alt som kan feirast bør feirast

Dagen boka vert publisert held forfattaren skrivekurs for ungdom i Åsane, der han deler sine tips nettopp i samband med å skrive historier som tar utgangspunkt i røynda. Dette er den første arbeidsdagen etter ferien, og den må dermed seiast å vera vel utnytta.

Familien hans er med til Bergen, og boksleppet skal dei feira i kveld.

– Sist gong eg gav ut tre bøker hadde eg eit stort bokslepp hjå Galleri G Guddal. Denne gongen er alt rundt oss stengt og den perfekte måten å feire nettopp denne publiseringa vart dermed å ta familien ut på middag i Bergen, seier han, medan me begge ler litt av den smått arrogante, men sanne uttalen. Han legg til at alt som kan feirast bør feirast.

Tidlegare i sommar vart Pest og plage kjøpt inn til alle biblioteka i landet gjennom kulturrådet si innkjøpsordning. Denne ordninga syt for at det vert «skapt, gjeve ut spreidd og lese ny norsk sakprosa av høg kvalitet for born og unge». Målgruppa er skissert til å gjelda born frå 10 år og oppover, men Totland si erfaring viser at også gamle menn med skjegg er interessert i desse typane historier.

Allereie no kan Totland røpa at det iallfall kjem ei femte bok i serien. Denne kjem ut til neste år og skal handla om sjørøvarar.