Nitrist august og nesten nedbørsrekord
August var verkeleg ikkje mykje å skryta av. Sjølv ikkje skulestarten førde til betre vêr.
Sauene lengta ned frå fjellet og menneska lengta til Syden. Slik kan august oppsummerast; ein månad som stort sett baud på regn frå start til slutt. Dette ser vi tydelegast i talet nedbørsfrie døger. Ingen av bygdene greidde tosifra, men Valen og Uskedalen kom nærast med sine ni opplette dagar.
Mest regn fekk sjølvsagt Matre. Denne månaden vart det registrert 480,1 millimeter i måleskåla på Opstveit. Også på Hjelmeland i Omvikdalen passerte ein 400-grensa, og hamna på 438 mm. Uskedalen tok bronsen med 374,2.
Denne gong kan Vang i Rosendal skryta av å vera den minst fuktige plassen. Men resultatet på 221,1 millimeter er ikkje sommaren verdig. Sæbøvik måtte nøya seg med 2. plassen, med sine 234,9 mm. Bondhus i Mauranger sikra seg tredje med 273,3.
Studerer materialet nøyare, så kjem det fram at dei ni fyrste dagane ikkje var så halvgalne. Den 10. august, derimot, vart den aller våtaste dagen dei fleste stader. Etterpå følgde tre-fire fine dagar, men frå og med den 15. var det eigentleg sørpevêr resten av månaden.
Etter at 2024 og 2023 lenge har lege side om side på nedbørstoppen, ser vi no at fyrstnemnde etter åtte månader er våtare i alle bygder. Skilnaden er rett nok ganske liten hjå einskilde målestasjonar, men når nesten opp i 500 millimeter i Omvikdalen.
Verst på 20 år
Dei historiske tala til Hydro Husnes avslører at den tørraste august-utgåva er det framleis 1968 som innehar. Då vart det målt 6,3 mm. Pokalen for den våtaste er det 1989 som har kontroll på med 357,4 millimeter regn. I år vart det notert 326,7.
– Mange nedbørsrekordar rundt om, men som ein ser frå tala så mangla vi på Husnes 30,7 mm for å nå ny nedbørsrekord her, opplyser Synnøve Olderkjær hjå aluminiumsverket.
Også i Omvikdalen kom det meir nedbør enn på mange år.
– Det har vore mykje vêr og altfor mykje regn. Eg har sett etter i bøkene, og det er den våtaste august dei siste 20 åra. Kva det var før, har eg ikkje notat på, fortel Birgit Mørkve Hjelmeland.
Tala frå Kvinnherad stemmer heilt overeins med det Meteorologisk institutt har registrert. Vestlandet var nemleg den våtaste regionen i august, med 80% meir nedbør enn normalt. Gullfjellet utanfor Bergen toppar lista med formidable 757,9 millimeter.
Ser vi på heile sommaren, viser det seg av 2024 er den dårlegaste, delt med 1964, heilt sidan målingane starta i 1901.
Varmerekordar
Temperaturen var kanskje ikkje like trist. Både Rosendal og Uskedalen kom seg opp på 27 grader på det varmaste. Den kaldaste noteringa deler Husnes og Matre med 7,3 grader.
I landet sett under eitt var det faktisk rundt 60 stasjonar som sette ny varmerekord for august, men dei fleste av desse var i Nord-Norge og på Svalbard.
Målestasjonar
Oversikten viser noteringane til følgjande målestasjonar: Ølve (Henrik Barthel), Hatlestrand (Gunn-Bente Stølen), Mauranger (Tore Bondhus), Rosendal - Eik (Jan Eik), Rosendal - Vang (Kvinnherad Elektro), Omvikdalen (Birgit Mørkve Hjelmeland), Matre (SKL), Uskedalen (Kurt Haugland), Husnes (Hydro), Valen (Jarle Håvik) og Sæbøvik (Harald Særsten).
Snitt-temperatur totalt pr. august:
2024: 9,72
2023: 9,4
2022: 9,66
2021: 8,93
2020: 9,88
2019: 9,6
2018: 9,64
2017: 8,98
2016: 8,96
2015: 9,0
2014: 11,0
2013: 8,2
Kjelde: Kurt Haugland, Uskedalen