Nettskulen i Vestland: Skal sikre lik tilgang til kompetanse

Nettskulen i Vestland startar opp 1. august 2022, noko Fylkestinget vedtok 17. mars. Prosessen med etableringa byrja i juni 2021. Audun Bjelland vart tilsett som leiar for prosjektet, og tok premisjon frå stillinga som rektor ved KVV, ei stilling han har hatt sidan 2008.

Då dei to fylkeskommunane var slått saman, såg ein at det var store geografiske skilnadar i tilbodet for vidaregåande opplæring i Vestland. Det var lagt opp til ulike former for nettundervisning enkelte stader, men potensialet var langt frå realisert.

– Oppgåva mi har vore å undersøka kva me har her i Vestland, kven er det som får tilbod om nettundervisning og kven kan ha nytte av det. I løpet av denne perioden er det identifisert ti område som har behov for endringar, i hovudsak fordelt på fire kategoriar seier Bjelland.

Fleksible og likeverdige opplæringsløp

Kort fortalt er desse kategoriane knytt til vaksenopplæring og omskulering, ynsket om tilby ei breidde av programfag for lærlingar på fleire fagområde, samt for språk og programfag til elevar som går på studiespesialiserande, og ikkje minst er det knytt til elevar som treng ekstra tilrettelegging, til dømes i samband med fysiske, psykiske eller språklege utfordringar.

Ein fellesnemnar er at nettskulen skal gje elevar frå heile fylket meir fleksible og likeverdige opplæringsløp. Den nettbaserte undervisninga skal fungere som eit supplement til den ordinære undervisninga ved dei 44 vidaregåande skulane i Vestland.

– Gjennomsnittsskulen har mellom 300 og 400 elevar. Det er ikkje alle desse som har studiespesialiserande, men mange har det. Og det er ein kompleksitet knytt til dette når ein går frå vg1 til vg2. Til dømes varierer det frå skule til skule kva framandspråk elevane tar på ungdomsskulen, og kva som blir tilbydd ved dei ulike vidaregåande skulane. Om det berre er 5-6 elevar som ynskjer å spesialisera seg i eitt språkfag ved ein skule, som fransk, spansk, tysk, kinesisk eller japansk, er det vanskeleg for skulen å lage eit tilbod til desse. Om ein då kan tilby nokre fag som nettfag, får elevane gå vidare på det språket dei allereie har, forklarer Bjelland.

Med nettskulen i Vestland er det såleis eit mål å desentralisere og oppretthalde eit breitt fagtilbod i den vidaregåande skulen i distrikta.

Skal vera meiningsfullt, sosialt og tenleg

Nettskulen i Vestland tar med seg nokre av erfaringane som er gjort frå heimeskulen under covid-19. Her har det mellom anna vist seg at enkelte elevar har opplevd nettundervisning som noko positivt, medan andre har mista motivasjonen til å læra når den fysiske undervisningsarenaen har blitt borte.

Bjelland understrekar at nettbasert læring mogleg ikkje er det rette for alle, og at den sosiale settinga i undervisningssituasjonen uansett blir viktig å oppretthalda for elevane. I utgangspunktet vil elevane i nettskulen sitja på skulen og følgja undervisninga.

– Skal tilbodet vera bra og funksjonelt må me finna modellar å gjera dette på som motiverer elevane, som gjer at dei finn læringssituasjonen meiningsfull, og som fører til at elevane oppnår dei resultata dei ynsker. Det skal vera tenleg for elevane å velje dette, seier han og held fram:

– Dei vidaregåande skulane i Vestland er grunnsteinane i opplæringa, men desse har også kvar sine timeplanar, oppstart- og avsluttningstidspunkt, og det er ei utfordring å finne ein modell som løyser denne logistikken på ein god måte. Mogleg må noko av nettundervisninga skje i skuletida, og noko etter skuletid. Her er det enno ting som må riggast.

Prosjektperioden har ifølgje Bjelland vore spanande, og han meiner det har vore fint å jobba på tvers av sektorar. Læringskurva har vore bratt, og inntrykket han sit att med er at alt er mogleg med dagens teknologi.

Likt tilbod krev nettbaserte løysingar

Frå hausten av vil mellom 300-320 elevar starte opp med sine supplerande og fleksible opplæringsløp i nettskulen. Før den tid skal det tilsetjast ein rektor.

Nettskulen skal vere organisert som ei desentralisert eining, kor dei vidaregåande skulane i fylket skal levere faga og opplæringa, medan leiings-, administrasjons- og undervisningsressursane i nettskulen skal vera lokalisert ved ulike vidaregåande skular.

Bjelland vil ikkje sei noko om han vil halda fram sitt engasjement i nettskulen, men prosjektet vil i alle høve kunna ha ein innverknad på kva Kvinnherad vidaregåande skule kan tilby framover.

– Skal ein halda liv i distriktsskulane må ein sørgje for å oppretthalda stabilitet med tanke på tilbod og etterspørsel. I fullføringsreforma som blir innført i 2023 heiter det at både vaksne og ungdomar skal få den kompetansen dei har behov for, og ha moglegheita til å rekvalifisera seg. Skal me klara å ha eit likeverdig opplæringstilbod i heile Vestland, særleg med tanke på oss som bur utanføre Bergen, krev det at noko må løysast på nett, sluttar han.