Mange rasfarlege område

Mange område i Kvinnherad ligg på stader som kan bli råka av ras. – Men det er ingen grunn til å mista nattesøvnen, trøystar NVE.

I går ettermiddag overleverte NVE (Norges vassdrags- og energidirektorat) ei omfattande skredfarekartlegging av Kvinnherad kommune, etterfølgd av eit folkemøte i rådhuset. Kartlegginga tek for seg områda Sunndal, Ænes, Rosendal, Seim, Omvikdalen, Uskedalen, Matre, Ytre Matre og Åkra.

– Det er gjort ein kjempejobb, sa rådgjevar Karin Thauland til dei tre utsendingane frå NVE.

Rapporten var klar allereie i mai, men sidan det er så mange som er råka valde ein å venta til ein hadde sett grundigare på materialet.

– Men vi spurde NVE om det var område med kritisk fare for ras og som det derfor hasta med å få offentleggjort, men det var det ikkje, opplyste Thauland.

 

Vurdera forbod

Rapporten har sett på moglegheitene for snøskred, steinsprang, fjellskred, jordskred og flaumskred. Det er utarbeidd faresonekart for bratt terreng, der ein har fokus på eksisterande busetnad.

– Cirka 120 kommunar har behov for slik detaljert kartlegging. Kvinnherad har ein del bratt terreng som gir litt utfordringar, derfor vart de prioritert, fortalde regionsjef Brigt Samdal. Nærare 20 kommunar har no blitt kartlagt.

– Det er ikkje noko meir rasfarleg å bu i Kvinnherad etter rapporten enn før. I alle kommunar finn ein hus som ligg innanfor grensene, men det er ingen grunn til å dramatisera eller mista nattesøvnen, konkluderte Samdal.

Arealplanmedarbeidar Toralf Otnes opplyste at for å kunne byggja hus må ein halda seg utanfor grensa for eit 1000-årsskred. For å byggja skular må området liggja utanfor 5000-årsgrensa. I denne samanheng betyr 100 år at det er 1 % sjanse for ras i inneverande år.

– I område som ikkje er tilstrekkeleg sikre, skal kommunen om nødvendig leggja ned forbod mot oppføring av byggverk. Eksisterande bustader kan brukast som før, sa Otnes.

 

Kompleks

Geolog Yngve Midtun vedgjekk at det er ei ganske kompleks oppgåve å gjennomføra ei slik kartlegging.

– Det finst ingen eksakte metodar, ein må berre ta det som finst av tilgjengeleg material og nytta skjøn. Det einaste vi kan vera sikre på er at grensene ikkje er heilt nøyaktige, men dei er det beste vi har, kommenterte han.

I førebuingsfasen vart det brukt ulike typar kart, flyfoto og ikkje minst klimadata. Under feltarbeidet, utført i fjor sommar av NGI (Norges geotekniske institutt), gjorde ein mellom anna intervju med naboar til områda. Så kom etterarbeidet der det å laga modellar var ein viktig faktor.

– Fagleg skjøn og erfaring er avgjerande for kor grensene vert sett. Grensene vil elles endra seg etter kva inngrep som vert gjort seinare, sa geologen.