– Må vera meir framme i skoen

Kombinasjonen heimflytting, Bergens-pendling og tomteprosjekt har gitt Tormod Opdal fleire synspunkt kring målet om å auka folketalet i Kvinnherad med 15 prosent på 25 år.

– Ein har uttalt eit mål om 15.000 innbyggjarar i Kvinnherad i 2050, men eg ser ikkje at det er tiltak og strategiar som går i saman med målet, seier Tormod Opdal om befolkningsabmisjonen til politikarar og kommuneadministrasjon i Kvinnherad.

Han har fleire råd og forslag til dei styrande i Kvinnherad.

– Me har verdas finaste plass å bu! Eg trur fleire tomter er viktig, men trur infrastruktur er langt viktigare for å nå målet om 15.000 innbyggjarar. Ein må knyta oss saman med arbeidsmarknaden på Stord og i Bergen, er det første Opdal peikar på.

– Eg trur at dei som flyttar til Kvinnherad har ein eller annan relasjon til kommunen. Vår familie reiser framleis mykje til Bergen, eg skal att og fram heile tida, men eg jobbar i og utanfor Kvinnherad, men skattar til Kvinnherad. Slik har andre det også. Skal me halda fram slik, kan det ikkje ta 2,5 timar å koma seg til byn, seier Opdal.

Det siste året har han fullført tannlegestudie i Bergen, samtidig som han og familien bur på Sunde.

– Eg reiser ofte, og då før jentene står opp om morgonen, og kjem tilbake etter dei er lagde. Kortare reisetid hadde vore til stor hjelp, og Bergen kunne då vore ein arbeidsmarknad i langt større grad. Då kunne kona mi jobba som jordmor i 50 prosent stilling som nattevakt på Kvinneklinikken. Men det krev betre infrastruktur, legg han til.

Patriot

Eit anna råd frå Opdal, er at politikarar og administrasjon må ha konkrete planar og visjonar om korleis ein skal støtta initiativ, og korleis ein skal leggja til rette for innovasjon og nydyrking.

– Då må kommunen investera i areal ein kan sitja på og ha til slike initiativ, og ein må våga å utfordra regelverket, mellom anna EU sitt om subsidiering, seier Opdal.

Om ein skal få til 2000 nye innbyggjarar – netto, som siviløkonom Opdal påpeikar – må det tilflytting for å koma i mål.

– Ein kan ikkje basera seg på at dei skal koma frå dei som bur her no, og det ville heller ikkje vore fornuftig. – Netto vaks innbyggjartalet på Sunde med 6 i fjor, og me var ein familie på seks som flytta hit, smiler Tormod, og ser på det som ein god start.

– Eg kjem heim etter 20 år med to utdanningar og ei kone som er helsesjukepleiar og jordmor, seier han om kona Linda, som er frå Autrepollen.

Han var i ungdommen ein ivrig volleyballspelar, og blant anna med på volleyballprosjektet på KVV.

– Mange av dei som gjekk på prosjektet kom utanfrå, og har blitt verande. Det er slike grep som drar andre hit me må ha opp og gå, meiner han.

Opdal er ein uttalt patriot på vegner av Sunde og Kvinnherad.

– Me kan tilby enormt mykje her i denne kommunen. Me må kunna koma oss ut av Kvinnherad for å halda fram å bli her. Me kan ikkje byggja murar rundt Kvinnherad for å halda på folk, me må tenka motsett: Det er her folk vil ønska å bu, og då må me gjera det mogeleg å kombinera med arbeidsplass ein annan stad! understrekar han.

Handelslekkasje

Når Tormod først er på ein rull, tar han like godt for seg handelslekkasje, som rett nok er ein annan diskusjon, men som likevel spelar tilbake til kva kan ha i Kvinnherad framover.

– Handelslekkasje handlar mykje om haldningar og forståing for den sirkulære økonomien, seier siviløkonomen, og legg til:

– Viss ikkje folk forstår kor viktig den sirkulære økonomien er, så får me problem. Når du sit på nett og finn varer, bruk «Klikk og hent», ver fornuftige der. Ein kan bestilla det heim i postkassen, men viss du vel å henta i butikken, så får butikken din, enten det er Clas Olson, Power eller Sport1, handelen og omsetninga, doserer han.

Han illustrerer det med at det kjem gratis til butikken, men dei som driv butikken får pengar i sin kasse, som dei kan bruka andre plassar i Kvinnherad.

– Det går i ring internt i kommunen vår, heller enn å senda det ut av Kvinnherad. Handla lokalt det ein kan handla lokalt. Ikkje legg igjen pengane i Oslo-kassen, få dei til å bli igjen her! hamrar han laus.

Tiltak

– Eg gler meg til valkampen, og ser fram til at ein løftar diskusjonsnivået og ambisjonsnivået opp forbi detaljstyring, og diskuter dei store linjene. Ein kan ikkje bruka kommunestyret si tid på å diskutera kor den nye fartshumpen i Rosendal skal liggja. Våg å prioritera! oppmodar 39-åringen.

Han er overtydd om at det er mange som kan tenka seg å flytta ut i frå byen, men som førebels syns det er for vanskeleg å ta steget fullt ut.

– Ein må koma med ein pakke til dei, om ein skal lokka dei til Kvinnherad. Ein bustadpakke eller lånepakke, slik dei har på Tysnes, der Tysnes Sparebank har eiga rente for dei som flyttar til Tysnes. Osterøy gir 200.000 meiner eg til alle nye lærarar første året dei bur der. Det er tiltak for å seinka barrieren for ta steget og flytta ut av Bergen, eksemplifiserer han og etterlyser tiltaka i Kvinnherad kommune for å gjera liknande.

– Eg har ikkje sett nokon av dei. Alle 72 millionane ein gjekk med overskot i fjor burde gått til dette, viss auke i folketal er viktig for Kvinnherad. Og det er viktig, det er avgjerande for Kvinnherad framover, sluttar Opdal.