– Kraft grunnsteinen for å møta framtida

Før konferansen rakk Aasland eit besøk på Hydro Husnes.

– Ei fantastisk oppleving av trygge, framtidsretta arbeidsplassar, peika han på, og tok det rett derifrå til kjernen av sitt føredrag.

– Kraft er grunnsteinen for å møta framtida. Me kjem til å gå gjennom ein kraftrevolusjon inn i framtida, og me treng 80 nye terrawattimar (TWh) fram mot 2040, sa Aasland.

Nettkø

– Me veit samtidig at mange står i kø for å knyta seg på det norske el-nettet. No er det 15.000 megawatt (MW) som står i kø, sa ministeren og peika på kraftnettet som flaskehalsen.

– Eg vel å sjå på dei 15.000 MW som mogelegheiter. Me skal realisera kraft og byggja arbeidsplassar. Me må syta for å dekka industrien og næringslivet sitt behov. Me treng meir av alt, og det raskare, sa Aasland.

Frå scenen i kinosalen slo han fast at det tar for lang tid, både å få konsesjon og få i gang nettutbygginga. For å endra på dette lova han meir ressursar inn for å få dette meir effektivt.

– Eg har ein liten budsjettlekkasje å koma med. Me kjem til å styrka energiforvaltinga i 2024. Det blir fleire menneske, fleire stillingar og betre digitale løysingar. Me skal halda fram og modernisera dette, slik at utviklinga går raskare, sa Aasland.

Ministeren vedgjekk at han gjerne skulle hatt meir tid til å preika, men sidan han berre fekk kring 20 minutt taletid, måtte han kosta gjennom temaet.

– Eg kunne brukt heile formiddagen på dette, vedgjekk han undervegs i føredraget.

Vindkraft

Han slo fast at solenergi var i praksis konfliktfritt, og at vind på industriområde bør også vera det.

– Me har gjenopptatt vindkraft på land, og seier til kommunane at de har veto. Mange er i mot, men me må gjera det (byggja ut vindkraft, journ.merk). Kommunane må få avklara kva areal som blir sett av til det, og dei må få setja dei avgrensingane som kommunane ynskjer. Me gir meir til kommunane, og seier at dei skal 2 øre pr KWh som blir produsert i deira område, slik som det er for vasskrafta, klargjorde olje- og energiministeren.

Statsråden var klokkeklar på at vindkraft er den tryggaste leverandøren på langsiktige kraftavtalar for industrien.

– Det fører meg over på havvindsatsinga. Det gir meir energi, betre kutt i klimagassane og nye bein å stå på for leverandørindustrien, spesielt for oljeindustrien, konkluderte telemarkingen.

Han tok til slutt for seg vasskrafta, og rolla ho skal spela inn i framtida.

– I 2040 bruker me 80 TWh meir enn i dag. Det klarer me ikkje med å byggja ut vasskrafta. Vasskrafta si plass er effektleveringa. Me treng ho når det ikkje bles eller er sol. Magasineringa blir endå meir viktig i framtida. Dei som eig eit vasskraftanlegg med magasinert kapasitet, det må byggja ut anlegga sine, forkynte Aasland.

Han avrunda føredraget med eit hjartesukk.

– Me har nokre dilemma i energipolitikken. Det er ikkje mange som heiar på nye kraftlinjer, vindkraft, solenergi eller meir vasskraft, men alle vil ha billegare straum!

Spørsmål frå salen

Etter føredraget vart det opna for spørsmål frå salen. Sjølv om møteleiar Arild Sondre Sekse presiserte at det var spørsmål, ikkje partsinnlegg, ein ville ha, fekk han for mykje av det siste.

Påtroppande varaordførar Thea Vaage peika på at Kvinnherad er vertskommune for store kraftanlegg, og at eigedomsskattegrunnlaga for dei fleste kraftverk er ikkje indeksregulert. Ho spurde om ministeren kunne gjera noko med det.

– Hadde eg svart på spørsmålet ditt så hadde Trygve blitt dritsur på meg, gliste han.

– Samfunnskontrakten om at vertskommunen skal sitja att med noko, skal liggja i botn. Eg skal ta dette med meg tilbake til regjeringa, lova han så.

Lene Pilskog frå Industri i Sunnhordland peika på at ein ligg i ei prissone der vår straumpris veldig ofte høgare enn andre plassar i landet.

– Har regjering tenkt å gjera noko på denne forskjellen, som er konkurransevridande, undra ho.

– Det er prisdrivande å ha utanlandskablane i sitt område, difor har me sagt nei til North Connect og strupa utanlandskablane litt. Alle juristar eg snakkar med seier at prisjustering er brot på EØS-reglane. Utbygging av nett er sikraste måten å jamna ut dette på. Me må ikkje leggja avgrensingar på dette som fører til at aktørar vegrar seg for å investera i nye kraftverk, svarte ministeren.