Kakefest for brannsikra kyrkje
Utan rause gåver frå Knut Galtung Døsvig hadde det ikkje gått, men no er middelalderkyrkja på Ænes utstyrt med sprinklaranlegg, som den første i Kvinnherad.
Publisert
– Eg har tenkt på det mange gonger at det er for gale at kyrkja ikkje er sprinkla. Det er for seint å snyta seg når nasa er borte, og utan samanlikning elles til brannen i Notre Dame, så tenkte eg no må eg rett og slett sjå om eg kan få gjort noko med dette, seier Knut Galtung Døsvig.
«Det» som han siktar til, er å få på plass sprinklaranlegg i kyrkja på Ænes. Tysdag kunne han klappa seg sjølv og eit knippe andre på skuldra for at nettopp det var kome på plass.
Annonse
800 år gamal
Kyrkja på Ænes vart bygt på 1200-talet, litt før den noko større kyrkja i Rosendal, som er frå same hundreår.
– Galtung-familien sin stamfar heitte Gaut og var lendmann frå Ænes. Det var barnebarnet hans som skal ha fått kyrkja bygd i si tid, fortel Knut Galtung Døsvig.
Han har hatt hytte på Ænes i 51 år no, og ein far som er fødd i bygda tilbake i 1887. Gjennom sitt selskap Bara Eiendom han er tungt inne som sponsor for Baroniet Rosendal, og via kjennskap frå det engasjementet starta han initiativet til sprinklaranlegg i kyrkja i våren 2019. fekk vita at Riksantikvaren kunne gje støtte til slikt, og fekk tilsegn om 900.000 kroner derifrå.
Annonse
– Totalrekneskapet viser 1,5 millionar utan prosjekteringskostnader på eit par hundretusen som Galtung Døsvig tok, samt noko graving som riksantikvaren tok sjølv, forklarte Guro Hjelmervik, prosjektleiar for sprinklaranlegget frå Cowi si side, selskapet som vart engasjert til oppgåva, då dei har ein ekspert på sprinkling av middelalderkyrkjer i Haugesund.
Utsett
Koronapandemien har vore med på å fordyra og forseinka arbeidet med kyrkja.
– Me utsette det heile eit halvt år for å koma klar nokon av dei mest omfattande HMS-krava i samband med pandemien, fortel kyrkjeverje Torstein Aarthun.
– Me har ikkje midlar til å gjera slikt som dette over vårt vanlege budsjett, der me har 12 kyrkjer me skal vedlikehalda. Eg kom inn som kyrkjeverje etter at dette var i gang, men det er ikkje tvil om at me er veldig glade for dette! Dette er skattar me skal ta vare på, legg Aarthun til.
– Det er treverket som er historia, og det brenn godt. Eller, det er totalen som er historia til kyrkja. Eg gjer dette fordi eg held til her, har sansen for dette, og det har sikkert med alder og gjera også, for det er kjekt å gjera noko når ein er gammal og har råd til det, seier 74-åringen.
Annonse
– Har sett gjennom arbeidet med Baroniet at det er lettare å få med andre etter kvart, og håpet er at ein kanskje kan få fleire med på laget og sprinkla fleire kyrkjer, ikkje minst den gamle Kvinnherad kyrkje, seier Galtung Døsvig om kyrkja der.
– Dyr og fin gåve
Det er Skåtun VVS, på overtakingsdagen representert ved Aslak Mikkelsen, som har gjort arbeidet. Der det har vore behov for elektrikararbeid, er det Audun Enæs for H2 Elektro som har gjort jobben, og kyrkjegardsarbeidar Helge Furdal har gjort mykje av tørmrararbeidet.
Soknet var i si tid for stolt til å la farfaren til Galtung Døsvig kosta nytt tak på kyrkjetårnet under krigen, kunne han fortelja i ei anekdote.
– Såleis har eg kome litt forbi han med å få ta rekninga på delar av sprinklaranlegget, smilte han.
Siste ord på overtakingsdagen var det Torstein Aarthun som fekk.
Annonse
– Ikkje kvar dag me overtar ei så dyr og fin gåve, og håper at me aldri skal bruka ho, avslutta han.
