– Ingen har tenkt til å bli narkoman og døy

Anne Britt Ommer opna kvelden med å fortelja litt om sitt arbeid med narkomane, blant anna ein av kveldens gjester, eks-narkoman Charlotte Risøy Fosse.

– Ingen har tenkt til å bli narkoman og døy, seier Anne Britt Ommer, som til dagleg jobbar med dei hardaste narkomane i Stord-, Fitjar- og Bømlo-området, til ein stappfull sal og eit lyttande publikum

Dårleg kokain

Det er ikkje lenger hasj som er inngangsporten til ei liv i og med rus. Meir og meir er det kokain som er inngangsporten no, ofte dårleg kokain, som igjen er svært farleg. Dette flyt på utestader og private festar. Ikkje berre rundt omkring i Norge, men også her i Kvinnherad. Dette blir me fortalt av Ommer, noko politikontakt Nils Blikra også bekreftar.

– Ut i frå tala eg har sett på, så er stoda ganske lik her i Kvinnherad som på Stord, fortel Blikra, som til dagleg jobbar som politikontakt ved Stord politistasjon, og som har god kontakt med dei narkomane i Stord-, Fitjar- og Bømlo-området.

– Tidlegare har me snakka om den berømte rustrappa. No kan ein berre stryka heile trappa, inngangsporten er vekke, i hovudsak fordi alt er så tilgjengeleg, fortel han engasjert.

Ungdommane seier det sjølve, dei ser det overalt, både hasj og kokain.

– Alt er berre eit klikk unna, og det er godt kjent at mange bruker Snapchat til nettopp dette. Rett person skaffar det du vil ha på kort tid, fortset han.

Blikra understrekar at han ikkje er her for å skremma.

– Det fungerer ikkje, men eg kan vera her for å hjelpa opp igjen dei som dett ned, seier han.

Problematisk lykkekjensle

Blikra er klar på at det ikkje er til å stikka under ein stol at rus påverkar lykkekjensla i hjernen.

– Me kjenner på lykkekjensle ved ulike høve, til dømes når me har sex. Det er klart at det gjev ei stor kjensle av lykke, det er jo kjempedigg. Kanskje er me då oppe på rundt 8-9 på lykkeskalaen. Det same med mat, det gjev jo ei kjempelykkekjensle det også, understrekar Blikra.

Ved rus derimot blir det heilt annleis.

– Fyrste gong du prøver eit nytt rusmiddel får du kanskje ei lykkekjensle på 300. Neste gong 250, og gongen etter der 200. For å jakta på den store lykkekjensla att, så må ein prøva noko nytt. Neste rusmiddel gjev kanskje ei lykkekjensle på 1000, seier han.

– Problemet er at ein berre fortset å stanga hovudet i taket for kvar gong. Lykkekjensla søkk for kvar gong ein rusar seg, ein får aldri tilbake den same kjensla, forklarer han.

Umogeleg å veta

Blikra åtvarar sterkt mot å tru at dette er ufarleg, uansett kva rusmiddelet er.

Noko som er verdt å merka seg, i fylgje Blikra, er at styrkegrada i ulike rusmiddel har auka betrakteleg sidan 60-talet, noko som har resultert i langt fleire rusutløyste psykosar. Og han fortel at minst éin av alle som er til stades kan utvikla psykose.

– Dersom me hadde sendt rundt den same «jointen» til alle her i rommet, so hadde nokon av oss fått ei veldig god oppleving. Medan nokon av oss, 2-3-4 personar, hadde fått ei skikkeleg dårleg oppleving, fortel Blikra.

– Problemet er at me veit ikkje korleis me er kopla saman i hovudet. Det er umogeleg å veta kven som reagerer på kva vis. I verste fall, så er det umogeleg å koma tilbake til seg sjølv att etter ei slik oppleving. Dette er det vanskeleg å få ungdommane til å forstå, fortset han.

Han poengterer at det er viktig at ungdommane både vert sett og høyrt, og at politiet vil det beste for ungdommane. Han oppmodar foreldre til å ta kontakt dersom dei er bekymra.

– Det kan vera vanskeleg å ta den fyrste telefonen, men politiet ynskjer å hjelpa, ikkje melda dei. Me kjem ikkje til å springa ut og melda alle så snart me får nyss i noko, forsikrar Blikra.

Tysting

På spørsmål frå salen, tek han for seg dette med tysting og tystekultur, populært kalla «snitching», som ofte vert sett på som forræderi.

– Historisk så var jo det mafiabossane som var dei største tystarane, dei heiv så mange dei kunne under bussen for å betra sine eigne soningshøve, fortel Blikra.

– Men viss me ser det på ein annan måte, det å sei i frå til ein trygg vaksen, er ikkje det å gje folk hjelp? Dersom nokon slit, så ynskjer me dei jo vel, me ynskjer at dei skal ha det bra. Då vil det hjelpa å få snakka om det, samtalar hjelper, fortset han.

Blikra er klar på at dei ynskjer meir openheit.

– Me treng ein stor landsby, og det er viktig at me spelar kvarandre gode, avsluttar han.