Futen på Futen
Noko av det kjekkaste med stadnamn er å oppdaga at dei gjerne kjem med ei spanande historie høyrande til, spesielt dersom dei også innehar litt action og god gamal overtru. Hald på hatten for sann mine ord, det får ein verkeleg i denne episoden av stadnamnreisa vår.
Alle som likar å gå på ski i Kvinnherad har nok ved minst eitt høve teke turen til Fjellhaugen skisenter. Derifrå er det ikkje lange vegen til fyrste stopp på denne stadnamnreisa, nemleg Futen. Futen er eit fjell på 776 moh som ligg like ved Bergstølsvatn, ikkje så langt i frå Fjellhaugen Skisenter.
Segna fortel at Futen fekk namnet sitt etter at ein fut var blitt drege med til fjells, ihelslegen og gravlagd. Alt på grunn av ein eigedomstvist. Vidare seier segna at dersom ein står oppe på Futen når sola står i vest den dagen ho står høgast på himmelen, skal ein kunne høyra futen skrika.
Annonse
«Alt var betre før» heiter det så fint, men eg vil tru at denne historia, dersom sann, er eit godt motargument på akkurat det.
Kluss i systemet
Grunna noko kluss med kjeldene til denne historia tok eg kontakt med stadnamnentusiasten sjølv, Johan Feet. Han kunne derimot ikkje hjelpa meg, men sende meg vidare til lokalmannen Trygve Øvstebø.
– Ja, det stemmer, Futen veit eg godt kor er, kan Øvstebø bekrefta.
Annonse
Han fortel at fjellet ligg i nærleiken av hytta deira, og kan vidare bekrefte den heller mørke segna som er knytt til det.
– Eg fortel det stundom til turistar då det er vel så kjekt å høyra om segn som å høyra fakta, fortel Øvstebø.
«Noko nærsøkjen»
Frå det makabre oppe i fjella mellom Åkra og Indre Matre, vandrar me ned i låglandet til Åkra. Faktisk skal me så langt ned at me må litt ut i fjorden for å finna vårt neste stopp, Austmannaskåro.
Segna fortel at heilt nede ved sjøen på austsida av Vågsnes i Åkra ligg det eit skor, eller kløft, i berget. Det er slik utforma at ein kjem seg inn og ut derifrå frå sjøsida, men ikkje frå land.
Vidare står det at det ei gong var ei jente som skulle skyssa ein austlending over fjorden. Då dei var komen innfor Austmannaskåro vart mannen «noko nærsøkjen», og for å berga seg føreslo ho å gå i land der. Det var mannen samd i og hoppa i land fyrst. Då var jenta snar med åra og skubba i frå mot berget slik at mannen vart sitjande fast der.
Annonse
Segna avsluttar med at mannen visstnok skulle ha tygga nista si tre gonger og lagt ho attende i skreppa før han svelgde ho ned.
Kor mykje sanning ein skal leggja i slike historier kan diskuterast, men at det er spanande kan vel ingen nekta for.
Takk for denne gong, og på attsyn!
