– Eg vil oppfordra folk til å gje beskjed
I kjølvatnet av saka i forgje veke om eit hobbyfjørfehald på Sunde som fekk påvist fugleinfluensa, jobbar mattilsynet framleis for fullt med å få oversikt over utbrotet.
Kristin Lervåg i Mattilsynet fortel at det var ein dyreeigar som tok kontakt med dei etter at fleire av hønsa deira hadde døydd i løpet av eit veldig kort tidsrom på berre halvanna veke.
– Sjølv om det er eit hobbyhald på berre nokre få høns, så tar me i slike tilfelle prøvar. Prøvane vart tekne tysdag 18. april, og så fekk me då svar fredagen etter og fekk bekrefta smitte av fugleinfluensa, seier Lervåg til Grenda.
– Innan me fekk svar på prøvane så hadde ytterlegare éi høne døydd, dei resterande to hønene vart avliva. Så akkurat det dyrehaldet er no avslutta, forklarer ho.
Alvorleg sjukdom
Når det kjem til sjukdommar blant dyr, i dette tilfellet fugl, så fins det fleire lister over sjukdommar og kva tiltak og restriksjonar som skal iverksetjast ved utbrot, alt etter kor alvorleg sjukdommen er. På lista over dei mest alvorlege sjukdommane for fugl, så er det berre to, der då fugleinfluensa er éin av dei, blir me fortalt.
– Ved eit slikt sjukdomsutbrot som det er snakk om her, så opprettar me sonar. Éin på 3 km og éin på 10 km, der me då må på inspeksjon hjå alle med høns innanfor den fyrste sona, og berre hjå enkelte innanfor den andre sona, forklarer Lervåg.
– På ein inspeksjon så ser me på dyra om dei er friske, og om huset og uteområdet er innanfor restriksjonane som gjeld. Dersom det er teikn til smitte, tek me prøvar, viss ikkje så blir det berre ein klinisk inspeksjon, fortset ho.
Vidare understrekar ho at smittevernreglane i slike tilfelle tilseier at hønsa skal anten vere innandørs, eller utandørs i ei innhegning med tett tak og vegger med netting som hindrar kontakt med villfugl.
– Det er også viktig at det berre er éin person som går inn i hønsehuset, og at denne personen anten har eigne sko som berre vert brukt der inne, eller slike blå sokkar som vert kasta etterpå, seier ho vidare.
Fyrste gong
Dersom ein oppdagar sjukdomsteikn hjå fuglar så skal ein fyrst og fremst ikkje ta på dei. Ved sjukdom hjå tamfugl så er Lervåg klar på at det er viktig at ein gjev beskjed til Mattilsynet slik at dei får koma og ta prøvar. Dersom ein kjem over villfuglar som er døde, så kan ein plukke dei opp anten med hanskar eller med dobbel plastpose som ein så knyt igjen og kastar i restavfallet. Restavfall går nemleg til forbrenning.
Teikn på sjukdom hjå tamfuglar kan vere at dei plutseleg ikkje legg egg, eller at dei legg tydeleg mindre egg. Sjuke fuglar syner også unormal åtferd, dei kan sjangla litt, og vil generelt i liten grad flytta seg rundt.
– Dette er fyrste gong det har vore påvist fugleinfluensa i Vestland, og folk har vore flinke til å melda i frå. Me har også fått fleire registrerte fjørfehald etter at saka blei kjend i forgje veke. Folk i Sunnhordland var også veldig flinke til å melda i frå i fjor under det store utbrotet nede på Jæren, legg Lervåg til.
– Eg vil oppfordra folk til å gje beskjed ved mistanke om sjuke fuglar, registrera fuglehaldet sitt hjå mattilsynet sjølv om dei berre har nokre få høner i hagen, fylg dei vanlege smittevernreglane og hiv sjuke døde fuglar i dobbel plastpose i restavfallet, avsluttar ho.
Tilsyn
Hønseeigar og rektor ved Undarheim skule tok kontakt med Grenda då ho skulle få besøk av Mattilsynet onsdag.
– Sidan eg bur innanfor 3 km-sona så ville dei koma hit og sjekka hønene mine, og besøket gjekk veldig greitt. Sjølv om hønsa mine er heilt friske og eg veit kor viktig det er med tanke på smitte og slikt, så måtte eg le litt då dei ville koma og sjekka mine to høner og éin hane, seier Refvik litt lattermild då besøket av mattilsynet var over.
– Det verkar jo kanskje litt komisk, men det er likevel veldig viktig å få fokus på dyrehald og få ut informasjonen folk treng for å halda fuglane trygge, både tamme og ville fuglar. Eg veit at det har blitt veldig populært med hobbyhøns dei siste åra, men eg veit jo ikkje kor mange som er registrerte. Eg hadde i alle fall blitt glad om nokon hadde informert meg om alt dette då eg fyrst byrja med høner i hagen, avsluttar ho meir alvorleg.