Doktor Larsens visuelle medisin

Frå 2019 til 2021 skreiv Jorun Larsen ein mastergrad om bildearkivet til Valen sjukehus. Arbeidsdagen etter at masteroppgåva i kunsthistorie var levert byrja ho i Grenda. No sluttar ho i Grenda på ein måndag og startar på arbeidet med ein doktorgrad på tysdag.

I masteren var fotografi frå den lokale psykiatrihistoria hovudfokuset. Dette bildematerialet vil framleis vera hovudfokuset hennar, berre med eit endå større nedslagsfelt enn arkivet frå Valen sjukehus. Framover er det Nord-Europa som skal dekkast.

Prisløna fotograf

I løpet av kort tid i Grenda har Jorun Larsen vist igjen som ein svært produktiv journalist, og samtidig vore ein framifrå fotograf, noko som ho blant anna henta heider frå Landslaget for lokalaviser for.

Kjærleiken til fotografiet er med ho vidare inn i doktorgradsarbeidet.

– Ein fotograf vel kva utsnitt ein skal ta, og ein forskar gjer det same. Doktorprosjektet handlar om dei underrepresenterte historiene, altså historiene som gjerne ikkje blir valt. Ofte er det ytterkanten av psykiatrien som blir visuelt presentert, til dømes med bilete frå tvang, lobotomi og elektrosjokk. Men etter å ha sett på bilda frå Valen viser størsteparten av materialet til kvardagslivet på institusjonen. Hypotesen min er at dette er tilfelle også andre stader i Europa også, seier Larsen.

Ho kallar sjangeren for kvardagsbilde. Ein sjanger som av fleire blir sett på som uviktige opp mot dei som til dømes formidlar overgrep innanfor psykiatrien.

– Kvardagsbileta blir ikkje sett på som viktige, men når det finst så mange av dei, meiner eg dei er viktige. Difor vil eg freista å løfta dei fram, legg ho til.

Fire år

Viss ein tek utgangspunkt i bileta frå psykiatrien, vil ein då få ei alternativ historieforståing? Det er spørsmålet Jorun Larsen stiller seg.

– Nyttar ein fotografia som hovudkjelde, trur eg at historia vil teikna seg ut litt annleis. Fotografiet har jo, sidan 1840, vore eit verktøy legar har nytta for å dokumentera, avdekka og formidla. Så dei neste fire åra er det dette eg skal halda på med, forklarer kunsthistorikaren.

Livet som journalist er ho tydeleg på at har vore gjevande.

– Det er ganske fantastisk å vera journalist i denne kommunen, snakka med dei som bur her, og få tillit frå folk som fortel om det som er viktig i liva deira og lar oss vidareformidla det. Det kjem eg verkeleg til å sakna, seier 39-åringen.

– Det same gjeld for arbeidsplassen og den gode gjengen eg har jobba i lag med den siste tida, legg ho til.

Sakna kjem Larsen sjølv til å bli også, både som kollega og som skribent for lesarane våre. Me kan ikkje anna enn å ønska ho lukke til ned doktorgradsarbeidet, og kryssar fingrane for at fire år suser av garde.