– Det finst inga orsaking for krig i 2022

I tillegg til å minnast dagen då Norge vart fritt frå den tyske okkupasjonen i 1945, vart også krigsveteranane våre heidra under seansen. Sæberg passa på å særskilt takka dei 43 kvinnheringane som aldri fekk vera med å oppleva frigjeringsdagen i 1945.

– Dei gav alt sitt i kampen mot diktaturet, sa han i talen sin.

I år er situasjonen i Europa kritisk på ny, for første gong på fleire tiår.

– Eitt av våre naboland har gått til krig mot eitt av deira naboland, sa Sæberg, og undra på om eitt av dei andre nabolanda til Russland ville bli neste mål. Denne uvissa hadde ført med seg ein ny dimmensjon i årets markering av frigjeringsdagen.

Ekko frå nazipropagandaen

Sæberg peika på fleire alvorlege parallellar mellom korleis Adolf Hitler grunngav sine umenneskelege handlingar under 2. verdskrig og korleis Vladimir Putin argumenterer for sine i 2022. Mellom anna trekte han fram korleis sistnemnde systematisk legg Ukraina i ruinar.

– Vi høyrer ekkoet frå nazipropagandaen, sa han til den alvorsame og lydhøyre forsamlinga utanføre Rådhuset.

Medan det norske flagget blafra lett mot den blå himmelen siterte Sæberg FNs generalsekretær; Det finst inga orsaking for krig i 2022. Han fremja dernest eit håp om at også Ukraina kunne feira fred og fridom til neste år.

Til sist takka Sæberg dei som hadde gått i krigen for landet, både under 2. verdskrig, men også i seinare operasjonar. Fleire i publikum var etterkomarar av veteranar, hadde mista ein forelder i krigen eller hatt nær familie i konsentrasjonsleir. Det var såleis med stor respekt at takkane vart formidla, før kransen vart lagt ned i foten av bautaen.

Seansen vart avslutta med ein solid honnør under blå himmel.

Fred og fridom er ikkje sjølvsagt

– Europa har ikkje vore nærare kanten på avgrunnen på mange tiår. I år har det vore lett å skriva talen og det har kjentes rett å halda den i dag. Eit av nabolanda våre er i krig, denne situasjonen viser at fred er noko som må kjempast for heile tida. Tar vi fred og fridom som noko sjølvsagt, dett det utav hendene våre, sa Lars Børge til Grenda etter markeringa, før han understreka at det diverre berre trengs ein mann for å starta ein krig.

Anita Lykkja la til at det i år er særskilt viktig å visa kva ein står for.

– Vi må aldri gi oss, og vi må vise at vi støttar einannan. Sjølv om det er Norge sin frigjeringsdag, er det også Ukraina sin dag, sa ho.