Det eldste gravminnet er forsvunne

Sidan i sommar har ikkje det eldste gravminnet på Kaldestad kyrkjegard vore å sjå. Kyrkjeverje Torstein Aarthun vonar nokon veit kvar det har blitt av.

Fram til 1875 stod kyrkja for Husnes sokn på Kaldestad. Kyrkje er for lengst riven, men gravplassen er framleis intakt. Der står det den dag i dag mange gamle gravminne, både av stein og av støypejern.

– Det er frykteleg mykje historie som ligg her, seier kyrkjeverje Torstein Aarthun når han og den lokalkjende Leif Jarle Kaldestad møter Grenda.

– Så har vi dette mysteriet her, legg Aarthun til, og pensar praten inn på det eigentlege temaet.

Mysteriet består i at ein svært gamal og spesiell gravstein er sporlaust forsvunnen, og ingen veit kva som har skjedd. Mogleg skjedde forsvinninga i juni.

– Eg var her tidleg i mai, og då meiner eg han stod her. I juli var han borte, vurderer Leif Jarle.

Frå 1700-talet

Han fortel at steinen ikkje var veldig markant, og at svært få visste at han eksisterte. Men Leif Jarle har følgd med på dette gravminnet i årevis.

– Dette var leikeplassen min, for vi hadde ikkje barnehage då eg vaks opp. For mange år sidan prøvde eg å sjå kva som stod på steinen. Eg såg det var skrift der, men klarte ikkje å tyda noko, bortsett frå talet 17. Resten såg eg ikkje tydeleg, men eg meiner det var eit årstal på siste halvdel av 1700-talet, seier Leif Jarle Kaldestad.

– Det er truleg den eldste gravsteinen som har vore her, meiner Torstein Aarthun.

– Ja, det trur eg ganske sikkert, konkluderer Leif Jarle Kaldestad.

Aarthun understrekar at gravsteinar eigentleg er privat eigedom. Men den som no er forsvunnen har altså ukjent opphav, og det er såleis ingen private som har gjort vedlikehald på den. Bortsett frå Leif Jarle Kaldestad som i vinter greidde å retta steinen litt opp etter at han byrja å halla.

– Det er nok svært få som har tenkt at denne steinen har vore verdfull, eller noko som har vore verdt å ta vare på. Men han er såpass gamal at han burde vore her, meiner Leif Jarle Kaldestad.

Orientert politiet

Spørsmålet er kva som har skjedd med steinen og kor han har blitt av. Kyrkjeverje Aarthun har vore i kontakt med andre lokalkjende, i tillegg til sine tilsette som slår graset på kyrkjegarden, og spurd om dei har høyrt eller sett noko. Han har også sendt ut bilete av den aktuelle steinen. Men førebels er det ingen som har kome med svaret. Leif Jarle Kaldestad har på si side leita inne på gravplassen og på muren rundt, utan resultat.

– Eg trur i det lengste at han ikkje er stolen, seier Aarthun.

Han har likevel orientert politiet om saka, slik at dei veit kva det er viss dei skulle koma over ein slik stein.

– Men det er usikkert kor attraktivt dette er som tjuvgods, tenkjer Aarthun.

Leif Jarle Kaldestad har no laga ein modell i finerplate og sett i same hòlet, dette for å synleggjera kvar gravsteinen stod. Aarthun oppdagar då at det står ein bit av det gamle gravminnet igjen i bakken, noko som fortel at steinen er knekt.

– Viss nokon har observert noko, så gjerne ta kontakt. Vi vonar dette har ei naturleg forklaring, oppmodar Torstein Aarthun.