Bøndene i Vestland fekk lågare jordbruksinntekt
Ny forsking frå NIBIO fortel at det vart ein nedgang i jordbruksinntekta for vestlandsbonden i 2023. Men investeringane auka mykje.
Publisert
Sist oppdatert
NIBIO (Norsk institutt for bioøkonomi) held til på Ås, og er eit statleg forskingsinstitutt. NIBIO oppstod etter ei samanslåing av Bioforsk, Norsk institutt for skog og landskap og Norsk institutt for landbruksøkonomisk forsking. Førre veke sendte dei ut ei pressemelding med resultata frå deira årlege rekneskapsundersøking. I undersøkinga vert tal frå tilfeldig utvalde gardsbruk frå heile landet samla inn. I 2023 tok dei med 938 bruk i alt, av desse held 124 til i Vestland fylke.
«Vestlandsbonden fekk ei jordbruksinntekt på 336.800 kroner per årsverk i 2023, ein nedgang på 58.000 frå 2022. På landsbasis gjekk jordbruksinntekta ned med 128.600 kroner til 363.900 kroner per årsverk», heiter det. Jordbruksinntekt er målt som lønn til alt arbeid og rente på eigenkapital per årsverk.
Annonse
Mjølk
NIBIO skriv vidare om stor nedgang for mjølkebruka på Vestlandet.
«Mjølkeprodusentane si inntekt gjekk ned med 30 prosent frå 2022 til 2023, og dei fekk ei gjennomsnittsinntekt på 297.600 kroner per årsverk. Den viktigaste forklaringa på nedgangen var stor auke i driftskostnader, samstundes som produksjonsinntektene frå mjølk og kjøt ikkje auka frå 2023», vert det opplyst.
For sauebruka var gjennomsnittleg jordbruksinntekt på 156.000 kroner per årsverk, noko som betyr ein nedgang på 32.900 kroner, eller 17 prosent frå 2022.
Annonse
For frukt -og bærprodusentane vart det derimot ein stor auke i fjor.
«2022 var eit år med dårlege avlingar og svakt økonomisk resultat. 2023 vart mykje betre grunna normale avlingar, og jordbruksinntekta gjekk difor opp med 49 prosent, og vart 616.300 kroner per årsverk», opplyser NIBIO.
Investeringane
Nettoinvesteringane på vestlandsbruka auka mykje i 2023. I gjennomsnitt investerte vestlandsbøndene for 352.200 kroner i 2023 mot berre 102.000 kroner året før. Nettoinvesteringane for landet låg på 229.800 kroner. Rentekostnadene auka med 65 prosent, frå 105.800 kroner til 175.000 i gjennomsnitt for driftsgranskingsbruka på Vestlandet.
«Jordbruksfrådraget vert fastsett i jordbruksoppgjeret. For 2023 var maksimalt frådrag 195.000 kroner. Inntektsverknad av jordbruksfrådrag er rekna til 33.400 kroner per årsverk for 2023. Dette kjem i tillegg til jordbruksinntekta, og inngår ikkje i nokon av resultatmåla over. Samla årsverksinntekt blir då 370.200 kroner, ein nedgang på 14 prosent frå 2022», avsluttar instituttet.
