Arrestert på Toftekalven og drepen av nazistane

Moritz Rabinowitz var ein jødisk forretningsmann frå Haugesund, som gjennom ein flittig penn kjempa mot Hitler allereie før andre verdskrig tok til. Grunna samfunnsengasjementet til Rabinowitz, som hans mange lesarinnlegg der han advarte han verda mot nazismen og om kva som ville skje dersom Hitler kom til makta, samt breva han sende til President Roosevelt og statsminister Chamberlain av same grunn, hamna han øvst på Hitler si liste over jødar som skulle takast då krigen braut ut.

Då Tyskland okkuperte Norge i 1940 gjekk Moritz difor i dekning på Toftekalven i Høylandsbygd. Der opphaldt han seg i nokre månadar, før fire soldatar banka på døra. Han vart arrestert av Gestapo og sendt til Sachsenhausen, kor han vart drepen i 1942.

«Adieu»

I 2022 er det 80 år sidan Moritz Rabinowitz og familien vart deportert og drepen av nazistane. Filmen om denne historia, som har fått tittelen «Adieu», har eit totalbudsjett på 2,8 millionar. Det er planlagt innspeling over 7 dagar i april neste år, og premieren blir i august 2022, under Den norske filmfestivalen.

Visjonen bak arbeidet er følgjande:

– I samarbeid med Holocaust-senteret, ønskjer vi med denne filmen å bidra til at komande generasjonar tek med seg bodskapen Rabinowitz representerte: «at mennesket er ukrenkeleg, at rasisme er utåleleg og at demokrati og menneskerettar må forsvarast kompromissløst.»

Ideen er mellom anna å nytte filmen i klasseromsundervising på Vestlandsskular, samt å setje fokus på utanforskap og ytringsfridom.

Søkjer om økonomisk argument

Produsent Maria Lavelle søkjer no Kvinnherad kommune om økonomisk støtte til å gjennomføre filminnspeling på dei faktiske lokasjonane knytt til historia om Rabinowitz.

– For historisk nøyaktigheit, ønskjer vi å spele inn filmen på dei faktiske lokasjonane i Haugesund, Skånevik og på Toftekalven i Kvinnherad, skriv produsenten i søknadsbrevet, før ho utdjupar:

– For å få støtte til dette prosjektet må vi leggje fram eit solid økonomisk argument for kvifor vi vil bruke 250.000 kroner på å filme scener som lett kan «juksast» til for ein lågare pris i Haugesund. Økonomisk stønad frå Kvinnherad kommune vil vera eit slikt argument, og vil gjera det mogleg for oss å lage filmen slik vi meiner den bør vera.

Både dei andre aktuelle kommunane, Haugesund og Etne, har bekrefta at dei vil vera med som bidragsytarar, likeins Senter for Studier av Holocaust og fleire aktørar frå næringslivet.

Det er 40 lokale, nasjonale og internasjonale filmarbeidarar og skodespelarar som er i sving i dette prosjektet, og søknadssummen til Kvinnherad kommune er 100.000-150.000 kroner. Eit eventuelt økonomisk bidrag vil gå til å dekkje kost og losji for teamet under innspeling på dei historisk korrekte lokasjonane.