Søndag 25. september var det årlege kåringssjået i Rosendal, der 14 saue-eigarar deltok med 78 verlam. Her var blant anna både kvit og farga spæl, blæsesau, Fuglestad broket, ryggja og smårase.

Drøs og lammelæte i Rosendal

– Dette er ny rekord i utstilte lam i nyare tid i Kvinnherad, sa Karl Ingve Eide nøgd under årets kåringssjå i Rosendal, søndag 25. september. Leiaren i Kvinnherad Sau og Geit var sjølv ein av 14 saue-eigarar som viste fram i alt 78 verlam.

Det summa av prat i ridehallen i Rosendal, men det var overraskande lite lammelæte å høyra, trass i at 78 verlam var fordelte i fleire små båsar, medan dei venta på kvalitetsvurderinga frå dommarane i NSG, Norsk Sau og Geit.

– Grov, glissen og lite spenst! laud det frå ein av båsane. Det var røysta til Olav Solheim, ein av dommarane som heldt på å undersøka eit av lamma.

Ved eit bord like ved sat Geir Helland og noterte ned vurderingar og poengsummar.

– Kva er det som vert vurdert her? spurte den mindre enn drevne journalisten kva gjeld saueavl.

– Dette går på ullkvaliteten, svara Helland.

– 9 på bein! laud det på ny frå Solheim, og Helland noterte flittig.

– Tre av kategoriane som vert vurderte her er brukseigenskapar, beinstilling og ullkvalitet, forklarte Helland. Ein kan få maks 10 poeng, så 9 er svært bra. Får dei 5 eller lågare vert dei vraka.

– Det me driv med i dag er kvalitetssikring for å få gode avlsdyr i framtida, ved å luka vekk fysiske feil og manglar, skaut Solheim inn.

Dommar Olav Solheim (t.h.) måler lengda på ulla med hjelp av Bård Øyre.
Olav Solheim sjekkar spenane til eit verlam, medan Bård Øyre hjelper til med å halda. - Me vil helst at verane berre skal ha to spener, påpeika Solheim.

Etter litt gravejournalistikk har bladfyken forstått at brukseigenskapar og beinstilling går på ulike aspekt av funksjonaliteten til dyret. Det er viktig å avla fram dyr som kan klara seg mest mogleg sjølv, til dømes ute i naturen og i høve lamming. Når det gjeld ulla, er det fleire ting som vert vurdert. Lengda vert målt, tjukna på fibrane, og spensten. Jo meir spenst, jo betre ull. I tillegg vert ulla sjekka for marg, eller daudhår. Finn ein eitt marghår blant 100, er det vrakingsgrunn.

– Problemet med marghår er at dei ikkje tek farging i ulla, noko som er viktig når ein skal laga garn, forklarte Solheim.

Når alle poengsummar og vurderingar var ført opp på skjemaet som blant andre Geir Helland sat med, tok Karluf Håkull over, og førte dei inn i databasen til NSG, eller "verabasen" som han kalla det.

– Her kan dei som driv med avl gå inn og sjå og velja seg ut ein ver frå seminstasjonen, sa han.

Merkedag for saue-eigarane

Ingfrid og Olav S. Øyre frå Nordrepollen var blant saue-eigarane som hadde tatt turen til Rosendal.

– Korleis har det gått med lamma dykkar? spurte me.

- Det veit me ikkje enno, så me er spente. Det er eit nålauga å komma gjennom, sa Ingfrid. Med i flokken hennar var både far og son hennar, begge med namn Bård Øyre.

– Er du fortsatt engasjert i sauedrifta? spurde me Bård Øyre senior.

– Dotter mi og mannen hennar har overteke, men eg ser til sauene i fjellet om sommaren. Eg likar å gå i fjellet, og då har eg eit ærend, smilte han.

Bård Øyre senior gjekk gjerne i fjellet om sommaren for å sjå til sauene, sa han.

Bård Øyre junior på 23 år er for tida tømrar, men såg ikkje bort ifrå at det med tida vart sauedrift også på han.

– Det blir fort til at eg tek over ein dag, det er artig å arbeida med sau, sa han.

Han var elles ikkje den yngste aspirerande sauebonden på kåringssjået. I ein av dei siste båsane stod det ein einsleg sau, og to unge sauepassarar melde seg raskt. Det var søskena Eirik Johan og Ingrid Margrete Eik Arnevik. Dei var stolte over at verlammet deira, av sorten smårase, hadde fått ekstrapoeng og vorte premiert med ei lilla sløyfe!

– Me er frå Halsnøy, men sauen vår, Torkjel, bur i Uskedalen hos besten vår, sa Eirik Johan og Ingrid Margrete Eik Arnevik. - Besten er avløysar - så har han noko å gjera på, smilte dei to, og la til: Han blir 90 år!

Ein anna saue-eigar som var særs nøgd med resultata denne dagen, var Sølvi Stuland Steinsletten. To av lamma hennar scora 10 poeng i fleire kategoriar, og fekk dermed sjeldne karakterar for blæselam, sa ho.

Karl Ingve Eide var, som leiar i Kvinnherad Sau og Geit, svært nøgd med kåringssjået dette året, særleg med rekorden på 78 utstilte lam.

Karl Ingve Eide hadde med seg familien sin og kanskje dagens minste sauebonde i barnebarnet Vilja Øvrevik Eide. Dei vaksne er, f.v. Karl Ingve Eide, Kristoffer Vebenstad Eide og Sissel Vebenstad Eide. Sauene kjenner me ikkje namna på, men dei er av typane norsk kvit og spæl.

– Det har vore svært godt frammøte i år, både når det gjeld folk og dyr, skrytte han, og la til at han kanskje kunne ønska seg pittelitt betre rekruttering til saueavlen framover.

Sauer er tolmodige dyr! Desse fire verlamma har like godt lagt seg ned, medan dei ventar på at dommaren skal komma og vurdera dei. Utan eit læte!
Powered by Labrador CMS