Politisk desinformasjon om hydrogen

Eg las i Grenda at INP sin gruppeleiar og formannskapsmedlem Jostein Rødland, prøvde seg på vaksenopplæring om hydrogen i siste formannskapsmøte. Om han snakka mot betre vitande eller bevisst feilinformerte, er ikkje godt å seia. Særleg opplysande var imidlertid ikkje det han sa om hydrogen, ja det var både unyansert og feil. Desinformasjon eller «fake news» som dei kallar det i USA, er ikkje bra. Frp sin kommunestyrerepresentant, Per A. Svindland, følgde godt opp desinformasjonen om hydrogen i kommunestyret i sist veke.

Hydrogen er slett ikkje idioti, og vert i dei aller fleste klimascenario frå viktige aktørar som IPCC (FNs klimapanel), IEA (International Energy Agency), IRENA (International Renewable Energy Agency) og ikkje minst EU, trekt fram som ein svært viktig energiberar (energivektor) i overgangen til eit nullutsleppssamfunn. EU har sett som mål å produsera 10 millionar tonn hydrogen, og importera same mengde innan 2030. I Norge vil også hydrogen vera ein viktig bærebjelke for å lykkast med avkarboniseringa. Både den førre regjeringa og dagens regjering, har hydrogen med i sine ambisiøse klimaplanar, ref. stortingsmeldinga «Energi til arbeid». Som ein del av denne meldinga, er det også utarbeidd eit «vegkart for hydrogen». Desse dokumenta bør både Rødland og andre politikarar i Kvinnherad lesa gjennom.

Hoppar bukk over

Det er elles ikkje berre politikarar og EU som har trua på hydrogen, det har også store internasjonale energiselskap som Equinor. Equinor seier mellom anna følgjande: «Hydrogen vil være et viktig bidrag til energiomstillingen. Et samfunn med netto nullutslepp vil kreve endringer i energimiksen, nye produkter og endring i eksisterende industrielle prosesser. Hydrogen som energibærer er en løsning i sektorer som er vanskelige å avkarbonisere som industrielle prosesser, langdistansetransport og shipping». Hydro er også svært framoverlent i forhold til hydrogen, slik dei har vore sidan det første hydrogenanlegget deira vart sett i produksjon på Notodden i 1927.

Rødland byggjer heile resonnementet sitt på erkjenninga av at hydrogen er ein kostnadskrevjande energiberar både å produsera og bruka, mellom anna samanlikna med direkte bruk av elektrisitet. Det er heilt rett, men både Rødland og Svindland er unyanserte når dei snakkar om energitap. Hydrogenskeptikarane hoppar også nesten alltid bukk over at hydrogen gjer det mogleg å lagra energi og transportera den. Med meir og meir uregulert kraft inn i straumnettet vert det auka behov for å kunna lagra energi, og det er her både hydrogen og ammoniakk er særs godt eigna. Dette gjer at ein mellom anna kan produsera hydrogen når straumprisane er låge, ja i haust har vi faktisk hatt mange timar med negative prisar. Så lagrar ein energien som hydrogen, og sel den vidare når prisane er høge.

Småkraftverk

Nemnast bør også at Norge har ei rekkje småkraftverk som ikkje kan byggjast ut som følgje av manglande nett-tilknyting. Desse kan realiserast gjennom produksjon av hydrogen, og såleis raskt bidra til å få bygd ut meir fornybar energi. Når ein snakkar om verknadsgrad, må det også opplysast at ny teknologi gjer det mogleg å koma opp på ei verknadsgrad godt over 80. Ganske langt unna det Rødland og Svindland opererer med.

Ein annan ting som Rødland hoppar bukk over, er energiinnhaldet i hydrogen. 1 kg hydrogen tilsvarar ca. 2,8 kg bensin eller diesel. Samtidig får ein ved hydrogenproduksjon mykje spillvarme og oksygen, og inntektene desse produkta gir, er sjølvsagt heller ikkje med i reknestykket til Rødland.

Lang rekkevidde

Sidan Rødland er spesielt opptatt av at hydrogen ikkje er eigna på lastebilar, kan følgjande opplysast:

* Hydrogenlastebilar har lang rekkevidde (500 – 1500 km) og kort fylletid (ca. 15 min). Dette gir langt på veg same bruksområde som diesel.

* I motsetnad til elkøyretøy har hydrogenbilar same rekkevidde sommar som vinter.

* Med lang rekkevidde får ein også meir fleksibilitet i bruken av lastebilen – ein er ikkje så avhengig av ladestasjonar. Veldig greitt når ein står i kolonne på Haukeli eller Hardangervidda, eller vegen er stengt pga ras.

* Hydrogenlastebilar har same nyttelast som dieselbilar. Ved eldrift vil tunge batteripakkar medføra at nyttelasta vert sterkt redusert = ein får med seg mindre gods.

* Det er fleire stader mangel på ladeinfrastruktur, og hydrogen kan avlasta behovet for effekt og utbygging av nett.

* Hydrogen kan transporterast og lagrast, noko som gir god forsyningstryggleik og beredskap der lastebilane skal køyra.

* ASKO har hatt hydrogenlastebilar i drift i fleire år, og erfaringane er svært gode.

Med sine store kraftressursar er regionen vår godt eigna for hydrogenproduksjon, og eg vil oppmoda politikarane i kommunen om å sjå på moglegheitene for framtidig verdiskaping framfor å snakka ned hydrogensatsinga i Norge. Med den siste alarmerande melding som nyleg kom frå FNs organisasjon for vêr- og klimaspørsmål om rekordhøge klimagassnivå, er det ingen tvil om at vi må auka tempoet i den grøne omstillinga.

Knut Førland

Hydrogengründer og jobbskapar