Skipsbyggjarhistorie frå Løfallstrand

I seks år har han jobba med boka, systematisert og analysert papir og jakta ned båtar laga på Edv. Løvfalds skipsbyggeri.

«Historier om båtar fekk eg stadig presentert i små eller større doser og innpakningar i oppveksten, i tenåra, i vaksen alder og seinast no i velvaksen alder då eg sjølv saman med Sidsel, kona mi, sit som eigar av odelsgarden Løvfall der denne båtverksemda har sitt utspring», står det i innleiinga til boka.

Som ung sit ikkje alltid historier om familien fast, det går gjerne inn eine øyret og ut andre. Det var ikkje før Eirik og kona Sidsel tok over garden Løfall etter onkelen Per at han sat seg inn i historiene.

– Eg hadde jo høyrd mykje om ferja «Torefjell», den snakka mamma om og den var dei stolte av. Det var den fyrste ferja i Noreg som hadde propell og styrehus i begge ender, noko som var veldig banebrytande då den vart ferdig i 1939, fortel Eirik, og legg til;

– Når eg arva garden visste eg berre om denne eine ferja. Og så sat eg plutseleg med ein masse teikningar og skipsmodellar. Ikkje sto det kva båt det var eller om den i det heile tatt vart bygd, så eg sat igjen med ein del spørsmål.

No eller aldri

Etter ein ryggskade i 2017 fekk Eirik ein del tid på heimebane, og bestemte seg for å verkeleg starta arbeidet med å skriva bok.

– Det har vore tilfredsstillande å få gjort det, og eg har brukt vanvitig med tid på berre det å finna desse båtane og bileta. Om eg ikkje hadde gjort det no, ville det blitt enno vanskelegare om nokre år, fortel Eirik.

Motivasjonen bak bokskrivinga har vore å samla historia til familien, og få betre oversikt over bestefaren sitt livsverk.

– Det er jo ein veldig smal nisje, og blir på ingen måte nokon bestseljar, men for oss i familien er det kjekt å ha det dokumentert, og kanskje for ein handfull andre i Kvinnherad, seier Eirik.

Opplysningar har han funne litt rundt om, på til dømes Nasjonalbiblioteket, diverse bildearkiv, Sjøfartsdirektoratet sine register og artiklar i bøker og avisar. Aud Karin Løvfall har bidrege med fleire bilete. Eirik reknar å ha brukt om lag 3000 timar på boka.

Forskjellige typar båtar

Det var ikkje berre ferjer som vart laga på Edv. Løvfalds skipsbyggeri, men også motorbåtar, fiskebåtar og redningsfartøy. Ein av dei mest kjente båtane må vere ishavsskuta «Polarfront».

– «Polarfront» var ein del av Jan Mayen-ekspedisjonen, og kan seies å vera litt av grunnen til at Jan Mayen er norsk i dag. Båten vart bestilt til denne ekspedisjonen då dei skulle oppretta ein radiostasjon på Jan Mayen slik at ein kunne få meir pålitelege vêrvarslingar, fortel Eirik.

Bror til Edvard Løvfall, Peer Løvfall, var med på å både finansiera og bygga båten, og var også med på ekspedisjonen til Jan Mayen som «altmoglegmann», kan vi lesa i Aftenposten den 3. august 1921.

Eirik Graue har funne fram til at det vart laga om lag 60 båtar ved bestefaren sitt skipsbyggeri i løpet av åra. Det er uvisst kva tid den første bygginga gjekk føre seg, men det er relativt sikkert at den siste kryssaren «Wästfart» eller «svensko» vart sjøsett i 1961.