Høgtidsstund i Holmedal

Det var høgtid då det vart arrangert gamaldags kyrkjesøndag på Holmedal gamle kyrkjegard. Under seansen vart ein modell av den opphavlege stavkyrkja overrekt og eit informasjonsskilt avduka.

Gamaldags kyrkjesøndag er ein tradisjon i Holmedal. I år vart nok ein del potensielle gjester skremde bort av vêret, men dei om lag 40 som møtte fram trengte berre finna fram paraplyen ei kort stund. Blant publikummarane var det fleire som stilte i svarte klede, slik det var vanleg før i tida. Dette filosoferte sokneprest Reidar Ådnanes over.

– Var det mørkare før, dette med kyrkja og kristendomen? Var det meir alvor over det? Eller var berre tida annleis? undra han.

Passande nok var fyrste salme «No livnar det i lundar». Og liv var det rundt oss, i alle fall etter fuglesongen å døma. Den vart sunge utan orgelfølgje, sidan organist Reidar Algerøy var forseinka frå gudstenesta i Rosendal.

Bøna for dagen var henta frå den gamle alterboka, ei bøn om godt og lagleg vêr. På same vis vart salmen «Herre Gud, ditt dyre navn og ære» framført i den gamle språkdrakta til Petter Dass. Apropos drakt, presten sjølv stilte i gamal kjole med ditto krage. Antrekket, som er frå kring 1950-talet, heng til vanleg utstilt i Holmedal kyrkje.

 

Kvitekrist

Gudstenesta føregjekk på historisk grunn, der menneske har vore samla i over tusen år.

– Eg kan førestilla meg at det ein gong for lenge sidan stod nokon her og sa at folk måtte tru på Kvitekrist. Vi veit ikkje korleis bøndene på Holmedal reagerte, men vi veit at ordet slo rot. Hovet vart rive, kyrkja vart bygd, sa Ådnanes.

Han følgde opp med å lesa Jakob Sande sitt inntrykk av kyrkja, og slo fast at tidene har endra seg.

– I dag er det mest hygge, kos og kjærleik i kyrkjene. Det er lite svovel og dom, meinte han.

Medan forsamlinga venta på organisten vart det samla inn takkoffer til soknepresten si hjartesak, Sjømannskyrkja. Til slutt dukka Reidar Algerøy opp med orgelet under armen.

– Om du var heldig eller uheldig, så slapp du preika, kommenterte Ådnanes til latter frå publikum.

Algerøy opplyste at han allereie hadde fått med seg preika i Rosendal, og at det måtte vera godkjent.

 

Stavkyrkje

Etter at gudstenesta var klokka ut, kom Elisabeth Nesøy fram til steinalteret. Ho fortalde om stavkyrkja som stod på staden i mange hundre år.

– Vi veit at stavkyrkja stod her i 1340. Truleg vart ho bygd minst 150 år tidlegare, sa ho om kyrkja som eksisterte fram til 1814. No har ho bygd ein pappmodell, som skal vera så nøyaktig som mogleg, basert på det som finst at skriftleg kjeldemateriale. Modellen vart overrekt til Utåker bygdalag.

– Takk for den fantastiske jobben du har gjort, sa Terje Eikemo, som straks lanserte ideen om å plassera modellen i dagens kyrkje.

– Det hadde vore fint, så det må vi få til, svarte Reidar Ådnanes.

Bygdalaget har elles laga nokre skilt som skal visa veg til den gamle kyrkjegarden, slik at turistar og andre lettare kan finna fram. Og dei som tek turen, vil no bli møtt av ei informasjonstavle som fortel om eit område med lange historiske og spennande røter.